Kategoria: Artykuły z czasopisma
Współcześnie niechętnie mówimy o gatunkach literackich, bo jeśli się pojawiają, to zawsze w formie zmąconej, niepełnej. Albo są ironicznie rozsadzane, albo mocno przetwarzane, rzadko też są istotne. W poezji przepracowuje się cudze dykcje i poetyki, w prozie – różne odmiany powieści i nurty literackie. Także w ramach nowoczesnego przepracowania funkcjonuje dzisiaj ballada.
Zbliża się wiosna – najtrudniejsza pora roku dla alergików. Kiedy za oknem zaczyna robić się cieplej, doświadczają oni wielu nieprzyjemnych dolegliwości. Niektórzy zmagają się z objawami alergii sezonowo, inni walczą z nimi przez cały rok. Często przejawy alergii wpływają na jakość głosu, a w przypadku osób posługujących się głosem zawodowo ryzyko wystąpienia jego niewydolności znacząco wzrasta.
Omawianie niemal każdej dłuższej lektury zwykle rozpoczyna się od ustalenia chronologii zdarzeń. Wspólnie z uczniami rozmawiamy o tym, jakie losy spotkają głównego bohatera, wskazujemy momenty przełomowe dla opowiadanej historii, próbujemy ustalić zależności pomiędzy konkretnymi postaciami.
O SCENARIUSZU
W VIII klasie moi uczniowie i uczennice poznają literaturę przedstawiającą losy ludzi, którym przyszło żyć w czasach II wojny światowej. Bardzo dużo rozmawiamy o okrucieństwie czasów, kiedy okazało się, że bycie człowiekiem nie zawsze oznaczało powód do dumy.
Analizowanie z uczniami tekstów literackich nie zawsze jest proste. Wynika to z wielu powodów. Nie wszyscy uczniowie czytają zaproponowane przez swoich nauczycieli teksty, a jeśli czytają, to często się zdarza, że nie rozumieją realiów powieści, w których żyli bohaterowie. Przeszkodę stanowi też archaiczny język, który jest dla młodych ludzi niejasny. Jednak mimo trudnych form gramatycznych czy przygód bohaterów niewspółmiernych do rzeczywistości uczniów, warto potraktować każdy utwór jako niezwykłą podróż po zakamarkach minionych światów.
Sformułowanie „analiza tekstów kultury” zazwyczaj wywołuje u naszych uczniów negatywne skojarzenia. Pierwsze słowo wiąże się według nich z nudą, liczeniem głosek, wersów, określaniem podmiotu lirycznego, narratora itp. Fraza „tekst kultury” jest z kolei dla nich zbyt enigmatyczna. Nie do końca wiedzą, co się pod tym pojęciem kryje, które wytwory działań ludzkich są tekstami kultury? Czas odczarować te słowa!
Kiedy myślę o wszystkich sporach o kształt kanonu lektur szkolnych w ostatnich latach, widzę przede wszystkim nazwiska pisarzy XIX i XX wieku: Henryk Sienkiewicz, Bolesław Prus, Władysław Stanisław Reymont, Witold Gombrowicz. Autorzy książek obszernych objętościowo (czyli po prostu grubych; dla niektórych uczniów nie do przeczytania), trudnych językowo, zbyt odległych – czasem tylko pozornie – od doświadczeń młodego człowieka żyjącego w XXI wieku.