Niestandardowe sposoby analizy tekstów kultury

Otwarty dostęp Praktyczny Przewodnik Nauczyciela

Analizowanie z uczniami tekstów literackich nie zawsze jest proste. Wynika to z wielu powodów. Nie wszyscy uczniowie czytają zaproponowane przez swoich nauczycieli teksty, a jeśli czytają, to często się zdarza, że nie rozumieją realiów powieści, w których żyli bohaterowie. Przeszkodę stanowi też archaiczny język, który jest dla młodych ludzi niejasny. Jednak mimo trudnych form gramatycznych czy przygód bohaterów niewspółmiernych do rzeczywistości uczniów, warto potraktować każdy utwór jako niezwykłą podróż po zakamarkach minionych światów. 

Pamięć utkana z ludzkich doświadczeń

Analizując obecny raport czytelnictwa1, można by się złapać za głowę stwierdzić, ze gra nie jest warta świeczki – mogłoby się bowiem wydawać, że nie jesteśmy w stanie porwać młodych ludzi literaturą. W dobie rozwijającej się technologii, zmian pokoleniowych oraz atrakcyjności świata wirtualnego czytanie książek nie należy do ulubionych rozrywek młodych ludzi. Niemal natychmiastowy dostęp do gier czy seriali, związany z tempem życia, stał się naturalnym sposobem spędzania wolnego czasu przez naszych uczniów. Bez wątpienia nie zachwyca też kanon lektur, który czasem trudno „ugryźć”. Ciężko jest wybrać z niego to, co – w naszym przekonaniu – powinno zostać z uczniami na zawsze. Jako polonistka z pasją mam tu na myśli nie tylko uczenie umiejętności rozumienia tekstów czy pisania krótszych i dłuższych form wypowiedzi, ale też to, co dla mnie w nauczaniu jest najważniejsze: nawiązanie relacji z uczniami, „zarażenie” ich pasją do literatury, ludzi, świata; otwarcie oczu na potrzeby drugiego człowieka; krytyczne odbieranie prezentowanych treści. Literatura bowiem – w moim przekonaniu – jest odpowiedzią na potrzeby budowania relacji między ludźmi; między tymi, którzy zostali, a tymi, których nie ma, a pamięć o nich trwa mimo upływu lat. Na wielką moc wirtualnego świata zwróciła też uwagę Olga Tokarczuk w swojej noblowskiej przemowie: „Świat jest tkaniną, którą przędziemy codziennie na wielkich krosnach informacji, dyskusji, filmów, książek, plotek, anegdot. Dziś zasięg pracy tych krosien jest ogromny – za sprawą Internetu prawie każdy może brać udział w tym procesie, odpowiedzialnie i nieodpowiedzialnie, z miłością i nienawiścią, ku dobru i ku złu, dla życia i dla śmierci. Kiedy zmienia się ta opowieść – zmienia się świat”2. 
Jednak tym, co dla twórców literatury jest znamienne, jest chęć przetrwania przez wieki poprzez zakorzenienie się w ludzkiej pamięci. Nie ma nic bardziej wartościowego niż zakotwiczenie pod ludzką skórą doznań i emocji płynących z obcowania z tekstem. To w nim zawarte są wszystkie pragnienia, potrzeby, namiętności oraz odpowiedzi na pytania, z którymi człowiek musi się w końcu zmierzyć. Zresztą, czy istnieje wartość trwalsza niż ludzka pamięć? To ona jest tym, co wynosi społeczeństwa ponad te istniejąc...

Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.

Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI