Pamięć utkana z ludzkich doświadczeń
Analizując obecny raport czytelnictwa1, można by się złapać za głowę stwierdzić, ze gra nie jest warta świeczki – mogłoby się bowiem wydawać, że nie jesteśmy w stanie porwać młodych ludzi literaturą. W dobie rozwijającej się technologii, zmian pokoleniowych oraz atrakcyjności świata wirtualnego czytanie książek nie należy do ulubionych rozrywek młodych ludzi. Niemal natychmiastowy dostęp do gier czy seriali, związany z tempem życia, stał się naturalnym sposobem spędzania wolnego czasu przez naszych uczniów. Bez wątpienia nie zachwyca też kanon lektur, który czasem trudno „ugryźć”. Ciężko jest wybrać z niego to, co – w naszym przekonaniu – powinno zostać z uczniami na zawsze. Jako polonistka z pasją mam tu na myśli nie tylko uczenie umiejętności rozumienia tekstów czy pisania krótszych i dłuższych form wypowiedzi, ale też to, co dla mnie w nauczaniu jest najważniejsze: nawiązanie relacji z uczniami, „zarażenie” ich pasją do literatury, ludzi, świata; otwarcie oczu na potrzeby drugiego człowieka; krytyczne odbieranie prezentowanych treści. Literatura bowiem – w moim przekonaniu – jest odpowiedzią na potrzeby budowania relacji między ludźmi; między tymi, którzy zostali, a tymi, których nie ma, a pamięć o nich trwa mimo upływu lat. Na wielką moc wirtualnego świata zwróciła też uwagę Olga Tokarczuk w swojej noblowskiej przemowie: „Świat jest tkaniną, którą przędziemy codziennie na wielkich krosnach informacji, dyskusji, filmów, książek, plotek, anegdot. Dziś zasięg pracy tych krosien jest ogromny – za sprawą Internetu prawie każdy może brać udział w tym procesie, odpowiedzialnie i nieodpowiedzialnie, z miłością i nienawiścią, ku dobru i ku złu, dla życia i dla śmierci. Kiedy zmienia się ta opowieść – zmienia się świat”2.
Jednak tym, co dla twórców literatury jest znamienne, jest chęć przetrwania przez wieki poprzez zakorzenienie się w ludzkiej pamięci. Nie ma nic bardziej wartościowego niż zakotwiczenie pod ludzką skórą doznań i emocji płynących z obcowania z tekstem. To w nim zawarte są wszystkie pragnienia, potrzeby, namiętności oraz odpowiedzi na pytania, z którymi człowiek musi się w końcu zmierzyć. Zresztą, czy istnieje wartość trwalsza niż ludzka pamięć? To ona jest tym, co wynosi społeczeństwa ponad te istniejąc...