Autor: Iwona Grodź

Jedenastego kwietnia 2025 r. odbyła się polska premiera kinowa najnowszego filmu animowanego braci Quay – Stephena i Timothy’ego – na podstawie opowiadań Brunona Schulza Sanatorium pod Klepsydrą. To dobra inspiracja do przypomnienia nie tylko lektury szkolnej, ale także mechanizmów adaptacji oraz wyśmienita możliwość porównania ekranizacji z 2025 r. z polską wersją z 1973 r. autorstwa Wojciecha J. Hasa.

Jednym z tematów zajęć o charakterze interdyscyplinarnym może być połączenie edukacji retorycznej z innymi dziedzinami nauki. Coraz częściej nauczanie retoryki łączy się z dyscyplinami takimi jak psychologia, socjologia czy nauki 
o komunikacji. Nieco rzadziej ten wątek jest podejmowany w badaniach filmoznawczych. Zapomina się wszak, że dzięki takiemu połączeniu edukacja retoryczna może okazać się nie tylko atrakcyjniejsza, ale także zrozumialsza. 
To przecież obrazowość i wyobrażeniowość, które oferują sztuki wizualne, pozwalają uzmysłowić sobie, jak retoryka wpływa na zachowanie jednostek i grup. Takie ujęcie skłania do holistycznego spojrzenia na edukację retoryczną. 

Tales mówił, że „wszystko jest ożywione, jak to widać w bursztynie i magnesie”. To nieoddzielanie materii od siły, życia, duszy było charakterystyczne dla filozofów, którzy życie mieli za nieodłączne od materii. Niektórzy historycy uważają ich za „materialistów” – istotnie, nie znali oni przedmiotów innych niż materialne, ale byli to „materialiści”, którzy nie posiadali jeszcze czystego pojęcia „materii” i przedmiotom materialnym przypisywali cechy religijne. Dopiero Demokryta uważa się za „ojca materializmu”, gdyż stworzył jednolitą teorię przyrody dzięki temu, że wszystkie zjawiska traktował równomiernie jako materialne.

Temat znaczenia public relations w kreowaniu kapitału symbolicznego artysty, choć nie należy do zagadnień narzucających się wprost, szczególnie w związku z cyklem „Korespondencja sztuk”, godny jest podjęcia. Odsyła bowiem do metafory „sztuki komunikacji”, która jest jedną z kluczowych umiejętności, jakie każdy młody człowiek chciałby posiadać. Warto więc zastanowić się w czasie zajęć dodatkowych (m.in. z języka polskiego, komunikacji) nad mechanizmami tworzenia tożsamości artysty i jego relacji  z otoczeniem. Celem takich zajęć jest wskazanie „artystycznych”, a więc niestandardowych, sposobów wpływania na zainteresowanie odbiorców konkretnym artystą aktorem czy wydarzeniem o charakterze kulturalnym z jego udziałem. Dobrym i atrakcyjnym przykładem, na bazie którego można zorganizować lekcję, może okazać się serial Mój agent (2021–2023) w reżyserii Julii Kolberger i Olgi Chajdas. 
Jest on polską wersją francuskiej produkcji Dix pour cent (Gdzie jest mój agent?), realizowanej w latach 2015–2020.