Według mnie na to miano najbardziej zasługuje Zygmunt Krasiński, który w młodości napisał kilka krwistych fabuł zwiastujących współczesne widowiska.
Dział: Polski w praktyce
Zarówno temat ocen, jak i zdolności dziecka to popularne wątki najgorętszych dyskusji o edukacji, które przetaczają się ostatnio przez portale społecznościowe i nauczycielskie kanały medialne. Zwolennicy konserwatywnej szkoły bronią ocen jak niepodległości, postępowcy chcieliby szkoły bez ocen, które według nich ograniczają potencjał uczniów i odbierają im motywację do nauki.
Chyba każdy z nas tak ma, że gdy coś jest trudne lub się nie udaje, ucieka od tego. Nie inaczej jest z naszymi uczniami. Jeśli treści, jakie im podajemy, okazują się dla nich niełatwe, unikają ich. Naszą rolą – nauczycieli – jest, by ich przekonać, że to, co ich przerasta, jest przyjemną i nieskomplikowaną materią, by wskazać sposoby na łatwiejsze przyswojenie tych trudności, a co za tym idzie – zmotywować do nauki. Jedną z takich metod jest stosowanie mnemotechnik, czyli technik przyspieszonego uczenia się i zapamiętywania.
Kiedy zrozumiałem, że romantycy wymyślili Hollywood, wróciłem po raz kolejny do Kordiana, słynnego i niezbyt lubianego dramatu Juliusza Słowackiego. Po lekturze uprzytomniłem sobie, że wbrew pozorom jest to widowiskowe political fiction, które umiejętnie stymuluje emocje publiczności.
Pamiętam czas, gdy pojawiła się tzw. nowa formuła egzaminu maturalnego. My, poloniści z Gdańska, utworzyliśmy spontanicznie grupę samokształceniową, która przygotowywała się pod okiem eksperta do możliwie najlepszego przekazywania wiedzy i umiejętności naszym maturzystom tak, by zdali ten egzamin pomyślnie. Gdy przyszły wyniki maturalne, okazało się, że jedna z naszych uczennic ma 100% na rozszerzonym egzaminie z języka polskiego. Pamiętaliśmy jej zdenerwowanie, bo nie była pewna, czy dobrze zinterpretowała podany tekst liryczny. Oczywiście natychmiast padło to pytanie o możliwe przyczyny sukcesu: Jak myślisz, co takiego zrobiłaś, że osiągnęłaś maksymalną liczbę punktów? Odpowiedź była i lakoniczna, i zarazem dawała do myślenia nam – polonistom: „Po prostu nawrzucałam tyle kontekstów, ile tylko mogłam”.
Podczas egzaminów, jeśli jest wybór, uczniowie chętniej wybierają prozę niż poezję. A przecież przy interpretacji wiersza mamy dużo więcej wolności niż przy interpretacji prozy. Fragment powieści trzeba interpretować w kontekście całości, której można do końca nie znać lub nie pamiętać. Wiersz to twór zamknięty, skończony, nawet będąc częścią cyklu, broni się sam. A jednak… Kiedy zdawałam maturę, interpretację porównawczą wybierali na egzaminie dojrzałości tylko startujący na polonistykę. I to nie wszyscy. Przez lata niewiele się zmienia. Interpretacja wiersza odstrasza prawie tak skutecznie jak interpretacja sztuki. Poezja – nie tylko w szkole – nie jest współcześnie doceniana i lubiana. Refleksje na ten temat snują sami poeci.
W poprzedniej części analizowałem powieść poetycką George’a Byrona, sugerując, że została skonstruowana jak pocisk – pocisk komunikacyjny. Dzisiaj będzie mowa o romantycznym gatunku, który miał – i ciągle ma – jeszcze większą siłę rażenia. O balladzie.
Lekcja to spotkanie nauczyciela i jego uczniów. Mimo że celem spotkania jest przyswojenie wiedzy, ćwiczenie kompetencji, wprowadzenie w obszar dotąd nieznany, to spotkanie nie musi być nudne, żmudne ani niejasne. Wystarczy tylko połączyć wspólne światy, odnaleźć podobne wątki, połączyć zbiory…
Redagowanie rozprawki jest wymogiem zawartym w podstawie programowej języka polskiego na etapie szkoły podstawowej. Aby należycie napisać rozprawkę, już od najmłodszych lat należy ćwiczyć odpowiednie umiejętności. Dotyczy to formułowania pełnych zdań, które jasno, a zarazem precyzyjnie pozwolą wyrazić myśli nadawcy. Mówienie pełnymi zdaniami jest dzisiaj umiejętnością dość zaniedbaną, zresztą w języku potocznym, codziennym często nie jest nawet czynnością pożądaną. Jednak należy zadbać o to, aby uczniowie na lekcji mieli jak najwięcej okazji do mówienia: na temat, pełnymi zdaniami, jak najczęściej z uzasadnianiem swojego zdania.
We współczesnej edukacji coraz ważniejsze miejsce zajmuje autoewaluacja. Mówi się o jej konieczności w kontekście rozwoju warsztatu dydaktycznego i podnoszenia jakości pracy. Aby nauczyciel mógł wprowadzić skuteczne zmiany, musi dowiedzieć się, co wymaga poprawy. Właśnie tej wiedzy dostarczy informacja zwrotna otrzymana od ucznia. To on jest odbiorcą słów i zachowań nauczyciela, więc wie najlepiej, które działania nauczyciela ułatwiają mu naukę na danej lekcji, a które utrudniają.
Dzisiaj nudzi. Czytamy ją ze szkolnego obowiązku, ziewając przy tym przeciągle i raz po raz gubiąc wątek. A przecież w pierwszej połowie dziewiętnastego wieku była elektryzującym i jednocześnie niezwykle popularnym gatunkiem
Nie jest to łatwe, bo podręcznikowe życiorysy poetów często opisują wydarzenia niekoniecznie ciekawe dla współczesnych nastolatków, wskazują ponadto na zawiłe konteksty historyczne i kulturowe. Nauczyciele zwykle ograniczają się do minimalnej dawki faktów z głębokim przekonaniem, że choć uczniom brakuje motywacji do „wkuwania” dat z życia pisarza, to jednak w kontekście utworu są ważne.