Dział: Polski w praktyce
Projekt edukacyjny realizowany w ramach zajęć języka polskiego w szkole podstawowej
Osiemnaście lat pracy przy tablicy w zawodzie polonisty pokazało mi, że są uczniowie i uczennice, którzy uwielbiają czytać, powiększając przez to swój zasób słownictwa, przyswajając niemalże podświadomie złożone konstrukcje składniowe, zapamiętując jednocześnie pisownię wyrazów z trudnościami ortograficznymi. W moich klasach obecni są również uczniowie i uczennice, którzy stronią od książek, teksty omawiane na języku polskim postrzegają często za niezrozumiałe i tym samym nieatrakcyjne. Dlatego kiedy zaczynam zajęcia mające na celu rozwijanie bogactwa leksykalnego, proponuję młodzieży między innymi lekcję z przysłowiami i związkami frazeologicznymi, które poznali podczas pracy z lekturami szkolnymi. Ich znajomość jest niezwykle istotna nie tylko podczas egzaminu ósmoklasisty, bogaty zasób słownictwa przydaje się bowiem również w codziennym życiu – znajomość przysłów i związków frazeologicznych pomaga unikać błędów wynikających z braku zrozumienia znaczenia danego wyrażenia. Ze wzruszeniem wspominam ćwiczenie, w którym moi podopieczni mieli za zadanie połączyć karteczki z częściami przysłów, aby tworzyły poprawną całość i połączyli część A: „Uderz w stół...” z częścią B: „...a głupiemu radość” i z wielkim zapałem uzasadniali wybór części B. Dzięki możliwości zmiany kombinacji udało się odszukać właściwe połączenie i uczyć na błędach, by kształtować ich kompetencje leksykalne i językowe.
Czytanie lektur szkolnych od zawsze kojarzy się z presją, którą nauczyciel wywiera na pragnących wolnych wieczorów uczniach. Nie dość, że trzeba teksty przeczytać (i zrozumieć), to jeszcze omawiać czasy i sprawy oddalone od uczniowskiej rzeczywistości o lata świetlne. A gdyby tak odczarować złą sławę książek i zaproponować młodym ludziom konsolidację wielu światów: ich własnych doświadczeń, przeżyć bohaterów w połączeniu z nowoczesną technologią? Jest to jak najbardziej możliwe (i wskazane), wtedy bowiem i nasi uczniowie, i bohaterowie lektur mają szansę pokazać się nam w zupełnie innym świetle.
Jest lato. Lipcowa aura sprzyja spacerom. Wyjdź z domu! Przestrzeń miejska oferuje Ci wiele literackich atrakcji: usiądziesz na „Karuzeli z madonnami”, podejrzysz, co pisze Stanisław Władysław Reymont siedzący na kufrze, poczytasz ze ściany… Gotowy? Chodźmy!
Nowoczesne nauczanie języka polskiego nie opiera się na traktowaniu tego przedmiotu jako hermetycznie zamkniętej dziedziny nauki, która nie jest powiązana z otaczającą ją rzeczywistością. Dla młodych ludzi owa rzeczywistość to przede wszystkim TIK – niezależnie od tego, czy nauczycieli ów fakt satysfakcjonuje czy nie, nie sposób powstrzymać wszechogarniającej nas cyfryzacji i tym bardziej pominąć jej w nauczaniu, zwłaszcza że TIK ma swoje miejsce w podstawie programowej.
Susan Sontag napisała w latach 70., że na skutek ekspansji fotografii ludzie stali się narkomanami obrazów. Od tamtego czasu nasze uzależnienie od bodźców wizualnych znacząco się pogłębiło. Coraz bardziej immersyjne filmy, seriale, gry komputerowe zrobiły swoje. Storyteller powinien o tym pamiętać podczas projektowania swojej opowieści.
Dziecko ma dużą potrzebę tworzenia i niemal naturalnie podejmuje czynności plastyczne. Takie umiejętności, jak rysowanie, malowanie, kolorowanie, wizualizowanie myśli pozwalają na przekazywanie informacji w przystępny sposób, często z wykorzystaniem elementów zabawy. U starszych uczniów idealnym rozwiązaniem do komunikowania się w ten sposób jest wykorzystanie walorów myślenia wizualnego.