Dział: Horyzonty polonistyki

Interpretacja tekstu to najwyższy poziom polonistycznego wtajemniczenia. Kiedy mierzymy się z tekstem, wykorzystujemy całą wiedzę z literatury, języka, ale także z teorii i historii literatury. Obcując z literaturą i sztuką, interpretujemy ją – i jest to rzecz jak najbardziej naturalna. Czytając, interpretujemy i analizujemy nieświadomie, przeżywamy teksty, odbieramy intencje autora ukryte w tym, jak i o czym pisze. Dlaczego zatem podczas zajęć tak oczywista umiejętność każdego człowieka, dojrzałego na tyle, by odbierać świat nie tylko na poziomie dosłownym, nastręcza tylu problemów? Dlaczego szkolne: „Dokonaj analizy i interpretacji…” przeraża i sprawia trudności?

W ostatnich latach egzaminy zewnętrzne są gruntownie zmieniane, dostosowywane do obowiązujących podstaw programowych i – w przypadku matury z języka polskiego – do aktualnej wiedzy językoznawczej. Niezmienne pozostają ich założone cele: egzaminy służyć mają diagnozie osiągnięć określonych w dokumentach programowych oraz – w konsekwencji – selekcji uczniów związanej z rekrutacją do szkół na kolejnym etapie kształcenia.

Drodzy Poloniści, Drogie Polonistki, powiedzcie proszę, ile razy zdarzyło się Wam powiedzieć: „Tyle się nagadałem/am, natłumaczyłem/am, namachałem/am rękami, a oni nic nie pamiętają?! Tak się starałem/am, a tu pusty wzrok, obojętność?!”. 
Z ręką na sercu – ile razy? Ja się przyznaję – mam na swoim koncie takie zwątpienie i... bardzo się z tego cieszę! Przydało mi się ono w autoedukacji metodycznej. Mogłam oczywiście zmusić młodzież do tępego powtarzania, reprodukowania treści z mych wykładów... Tylko po co? Wprawdzie moja ukochana nauczycielka licealna twierdziła: powtarzanie, że jest matką nauki, 
ale powtarzać oraz utrwalać wiedzę można rozumnie i praktycznie.

Z Michałem Rusinkiem o manipulacji słowem, radykalizacji języka, ponurych metaforach i odejmowaniu ironii rozmawia Marcin Wilk

Na pytanie w tytule nasuwają się różne odpowiedzi: współpraca albo niezrozumienie, odmienny punkt widzenia, a może...

Niełatwo dziś uczyć o romantyzmie. Dla wielu spośród naszych podopiecznych barierę stanowi – nazbyt dla nich bogaty (znaczenia wielu słów nie pojmują) i chyba dość archaiczny w ich mniemaniu – język. Przeszkadzają im w odbiorze historyczne konotacje, bo historii generalnie nie znają i nie rozumieją. Sądzą, że świat romantyków nie ma nic wspólnego z ich rzeczywistością i doświadczeniami. Co robić, gdy widzi się te puste spojrzenia młodzieży, kiedy ma się wrażenie, że z oczu dziewcząt i chłopców bije NUDA, a mowa ich ciał mówi o zniechęceniu i przymusie?!

Literatura, do jakiej przyzwyczaiło się oko czytelnika, to taka, która zamknięta została w twardej oprawie wydania Biblioteki Narodowej, z pieczołowicie opracowanym wstępem, numerowanymi stronicami i spisem rzeczy. Czy można jednak nadać literaturze nowy kształt?

Z Markiem Bieńczykiem o książkach pożyczanych, awanturach o porządkowanie biblioteki i przyjaciołach oglądających zbiory rozmawia Marcin Wilk