Autor: Anna Podemska-Kałuża

Od 1949 r. dzieci i dorośli na całym świecie sięgają z ogromnym zainteresowaniem po klocki LEGO. Klocki LEGO są niezwykle popularnymi zabawkami, które w XX w. zmotywowały wiele osób do kreatywnej zabawy, a w konsekwencji do bardziej intensywnego rozwoju osobowości. To jedna z najbardziej rozpoznawalnych marek współczesnego świata i znak ikoniczny dynamicznie przeobrażającego się społeczeństwa obywatelskiego. Dla współczesnych uczniów to jedna z tych zabawek, która funkcjonuje w realnym świecie, silnie wpływając na doświadczanie dzieciństwa i adolescencji.

Komiks jedynie „marną namiastką książki”? Komiks jest jedną z ikon popkultury i kultury wizualnej. Ostatnie dekady to okres wzmożonej ekspansji tej wypowiedzi wśród dzieci, młodzieży i osób dorosłych*. 
Mimo coraz większej popularności komiksu, wielu szkolnych polonistów nie docenia jego edukacyjnego potencjału i nie zalicza tego dynamicznie rozwijającego się gatunku do ulubionych tekstów literackich. 
 

Zjawiskiem znamiennym dla współczesnej szkoły jest znaczący wzrost liczby uczniów z trudnościami w uczeniu się. Do tej wciąż powiększającej się grupy należą dzieci i młodzież ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi, a więc z dysleksją, dysortografią, dysgrafią, dyskalkulią.

Lekcje języka polskiego to czas, który uczniowie i szkolni poloniści powinni spożytkować na intensywną pracę z dziełem literackim i innymi tekstami kultury. Podczas „godzin polskiego” uczeń ma aktywnie analizować i twórczo myśleć, wiązać zagadnienia z różnych dyscyplin poznawczych, dyskutować, wyrażać własne stanowisko, potwierdzać argumentami tezę, odwołując się do przykładów z malarstwa, rzeźby, architektury, grafiki, muzyki, teatru, filmu, telewizji itd. W szkolnej edukacji polonistycznej ważne miejsce zajmuje kształtowanie 
i rozwijanie postawy estetycznej, 
co wiąże się z ideą nauczania poprzez doświadczanie i przeżywanie.

Człowiek istnieje wśród różnych tekstów kultury. Codziennie styka się z literaturą, dziełami plastycznymi, utworami muzycznymi, przedstawieniami teatralnymi, licznymi gatunkami filmów i produkcji telewizyjnych, audycjami radiowymi, reklamą, architekturą itd. Obcuje z formami ambitnymi i z realizacjami wpisującymi się w nurt popkultury.

Ocenianie to trudna czynność dydaktyczna. Bywa określana przez nauczycieli wyzwaniem zawodowym. Wielu szkolnych polonistów ma rozbudzoną świadomość, że pomimo coraz większej profesjonalizacji działań, aby oceniać etycznie i obiektywnie, zdarza się im popełniać błędy podczas oceny osiągnięć uczniów. Nauczyciele języka polskiego podkreślają, że nic nie wzbudza większych negatywnych emocji oceniającego i ocenianego jak weryfikacja efektów kształcenia1. To doświadczenie, które potrafi zaburzyć relacje uczeń – nauczyciel, tworzy dystans pomiędzy uczestnikami procesu nauczania, przyczynia się do antagonizmów pomiędzy uczniami, wpływa na dzieci i młodzież demotywująco, zamiast zachęcać do bardziej efektywnych działań. Anna Janus-Sitarz zadała bardzo zasadne, choć retoryczne pytanie: czy we współczesnej edukacji polonistycznej można wyeliminować negatywne aspekty oceniania?2

Twórczość Zbigniewa Herberta jest dialogiem z tym, co najbardziej wartościowe w kulturze naszej cywilizacji. Wiersze, krótkie prozy, eseje, szkice przywołują idee, wartości, zdarzenia, które od tysięcy lat kształtowały kondycję intelektualną i moralną oraz wrażliwość artystyczną Europejczyków. Lektura tekstów Herberta jest świadectwem czułej pamięci, wzbogacającym spotkaniem ze spuścizną przodków, przywracaniem tego, co od tysiącleci tworzyło humanistyczną postawę dzisiejszych pokoleń. W tym wielogłosie iluminującym pięknem, emocjonalnym widzeniem świata, głębokimi refleksjami nad przemijalnością wszystkiego, co dla człowieka ważne, wyróżnia się Pan Cogito (1974) – jeden z najbardziej niezwykłych tomików wierszy w historii literatury polskiej. W zbiorze, mającym ogromny wpływ na postawy kolejnych generacji Polaków, istnieje wiele tekstów, które wywołują rezonans w duszy i umyśle uważnego czytelnika. Jednym z nich jest Historia Minotaura – wysublimowana opowieść zamknięta w formie miniatury literackiej.