II wojna światowa w komiksach

Stykając się z opiniami, że komiks to „(mierny) substytut książki”¹ oraz forma „sztuki uproszczonej”², nauczyciele języka polskiego niechętnie podejmują próby kształtowania odbioru artystycznego tego tekstu kultury na „godzinach polskiego”. Tymczasem zalecenia do pracy z pozycjami komiksowymi pojawiły się w najnowszej podstawie programowej³, pierwszy komiks: Kajko i Kokosz: Szkoła latania Janusza Christy znalazł się na liście lektur obowiązkowych dla klas IV–VI szkoły podstawowej, a fragmenty różnych komiksów są obecne w podręcznikach do nauczania języka polskiego⁴. Obserwowana niechęć nauczycieli „zderza się” z entuzjastycznym przyjęciem tej formy ekspresji twórczej przez dzieci i młodzież. Dziś coraz więcej uczniów przyznaje się, że systematycznie sięga po komiks i takie doświadczenie odbiorcze nie wynika z dążenia do uproszczonej lektury czy też rezygnacji z kontaktu z ambitną literaturą. Młodzi ludzie są przyzwyczajeni do dominacji obrazu, dlatego komiks ich zaciekawia, a nawet fascynuje ze względu na ujęcie graficzne. Cyfrowi uczniowie nie podzielają opinii nauczycieli o podrzędnej roli tej wypowiedzi w kulturze i edukacji. Dostrzegają bardzo pozytywne aspekty kontaktu czytelniczego z komiksami, które nierzadko traktują jako formę manifestu pokoleniowego. W świadomości młodych ludzi „historie w dymkach” funkcjonują jako ważne teksty kultury popularnej, z którymi mogą się utożsamiać. 

Komiks o wojnie? To nie do przyjęcia!

Jeżeli obecność komiksowych opowieści na „godzinach polskiego” może wzbudzać bardzo różne reakcje nauczycieli, o tyle przywołanie komiksu poświęconego zagadnieniom II wojny światowej bez wątpienia wywoła szereg wątpliwości i kontrowersji. W „Polonistyce” z 2016 roku pisałam o dydaktycznych pożytkach płynących z kształtowania odbioru artystycznego słynnego komiksu Maus Arta Spiegelmana⁵. Zwróciłam wówczas uwagę: „Zrelacjonowane przez Spiegelmana wydarzenia Holokaustu nie szokują...