Kompetencje polonistyczne w kreowaniu uczniowskiej drogi zawodowej – jak przygotowywać uczniów do wkroczenia na nowoczesny rynek pracy?

Po co uczniowi język polski w pracy?  

Uczniowie pytani o przydatność języka polskiego w swojej przyszłej pracy najczęściej odpowiadają, że nie widzą żadnych możliwości wykorzystania wiedzy oraz umiejętności zdobytych na lekcjach języka polskiego w swoim życiu zawodowym. Podobne odpowiedzi padają, gdy poruszy się kwestię stosowania nabytej wiedzy polonistycznej w szkole na kolejnych etapach edukacji. Najbardziej jednak zastanawiające jest to, że nawet studenci polonistyki bardzo słabo dostrzegają powiązania między językiem polskim w szkole a treściami realizowanymi na humanistycznych kierunkach studiów.
Lekcje języka polskiego najczęściej kojarzone są przez uczniów z czytaniem lektur, omawianiem wierszy, pisaniem wypracowań, robieniem notatek, pisaniem dyktand ortograficznych oraz wkuwaniem na pamięć reguł gramatycznych i zasad poprawnościowych. Czasem padają informacje o różnych projektach i wycieczkach edukacyjnych oraz pojawiają się wzmianki na temat wydarzeń kulturalnych organizowanych przez nauczycieli języka polskiego. Najczęściej jednak jest to przedmiot, który nie wzbudza entuzjazmu uczniów.
Pytanie – wydawałoby się retoryczne: „po co uczniowi język polski w pracy, jeśli każdy potrafi dobrze mówić po polsku?”, jest dla większości uczniów nieoczywiste. Mimo że bardzo często nauczyciele poloniści zlecają pisanie rozprawek na ten lub podobny temat, to w sieci krążą gotowce. W efekcie w prawie każdej uczniowskiej rozprawce można przeczytać, że język polski: „to nasz ojczysty język”, „jest piękny”, „to język naszych przodków”. Uczymy się go po to, żeby: „wzbogacić słownictwo”, „poznać ortografię”, „rozumieć wiersze i lektury oraz pisarzy z dawnych czasów”, „pisać wypracowania”. A co jeszcze? Uczniowie nie wiedzą.
Pragmatyczny wymiar edukacji polonistycznej jest poza ich zasięgiem pojmowania. Nie rozumieją, że dzięki nauce języka polskiego – analogicznie jak w przypadku uczenia się języków obcych – m.in. poznają lepiej otaczającą ich rzeczywistość, nabywają kompetencje osobiste i społeczne, doskonalą umiejętności komunikacyjne, trenują umysł, wyzwalają kreatywność oraz poszerzają zasób doświadczeń, nie tylko literackich i kulturalnych. 

Jak polonista może wskazywać uczniom drogę rozwoju edukacyjnego i zawodowego? 

Polonista w szkole uczy języka polski...