Wyzwanie dla szkolnego polonisty: ocenianie uczniów z dysleksją

O szkolnym ocenianiu 

Ocenianie jest czynnością skomplikowaną dla nauczyciela, chociaż funkcjonuje system punktowy, ocenianie kształtujące i precyzyjne kryteria otrzymania określonej oceny, a każda szkoła ma Wewnątrzszkolny System Oceniania. Wprawdzie po lekturze opracowań metodycznych szkolny polonista zyskuje pewność, że we współczesnej dydaktyce ocenianie stanowi formę otwartej komunikacji (zwłaszcza w przypadku oceniania kształtującego), ale praktyka szkolna dowodzi, że ta czynność wywołuje wiele dyskusji i kontrowersji. W tej perspektywie ewaluacja osiągnięć uczniów z dysleksją staje się zagadnieniem wymagającym tym większej finezji i transparentności. 

Indywidualizacja oceniania uczniów o specyficznych potrzebach edukacyjnych 

Ocenianie osiągnięć edukacyjnych uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się  jest wyzwaniem, zwłaszcza dla początkujących nauczycieli języka polskiego. Wzbudza szereg wątpliwości nawet u nauczycieli z dużym stażem zawodowym, a we współczesnej szkole nauczyciel nie może być bezradny, co więcej – zgodnie z założeniami systemu oświaty powinien dążyć do obiektywnej ewaluacji ucznia. 
Ocenianie uczniów z dysleksją jest uznawane przez młodych nauczycieli języka polskiego za czynność problematyczną i bardzo trudną. Wynika to z braku praktyki szkolnej w tej dziedzinie. Młodzi adepci profesji nauczycielskiej zwracają też uwagę na trudności w dotarciu do informacji o zasadach ewaluacji uczniów z trudnościami w czytaniu lub/i pisaniu (na takie kłopoty skarżą się studenci po praktykach zawodowych w szkole, nauczyciele stażyści, a nawet nauczyciele kontraktowi). Te głosy generują pytanie: jak oceniać efekty nauczania tej grupy uczniów na „godzinach polskiego”? 
Kiedy rozważa się kwestię oceniania osiągnięć edukacyjnych uczniów z dysleksją, trzeba niezwykle silnie zaakcentować indywidualizację oceniania. Jest ona konsekwencją indywidualizacji wymagań edukacyjnych stawianych tej grupie uczniów oraz indywidualizacji metod i form pracy. Zgodnie z zaleceniami dokumentów oświatowych nauczyciele powinni ustalić kryteria oceny dostosowane do możliwości danego ucznia z trudnościami w czytaniu i/lub pisaniu tak, jak opracowują dla niego program indywidualnych wymagań¹. Ocenianie ucznia z dysleksją ma cechować wysoki stopień indywidualizacji. To oznacza, że nauczyciel ustala kryteria oceny na podstawie znajomości mocnych i słabych stron ucznia, jego zaangażowania w procesy nauczania-uczenia się oraz postępów lub stagnacji w działaniach korekcyjno-kompensacyjnych...