Dziwię się, że to mówię, ale uważam, że matura w formule 2023 jest dobra – nie idealna, ale dobra, ponieważ w przeciwieństwie do dotychczasowej sprawdza wiele umiejętności oraz wiedzę nabywaną podczas lat edukacji w szkole ponadpodstawowej. Do tego stwierdzenia doprowadziło mnie spojrzenie na jej układ pod względem neurodydaktycznym.
Podstawa programowa sugeruje, że na trzecim etapie edukacyjnym nasi uczniowie powinni doskonalić umiejętności wyrażania własnych ocen, argumentacji, kształcić umiejętności formułowania oraz uzasadniania sądów na temat dzieł literackich i tekstów kultury. W szczególności natomiast zwraca się uwagę na umiejętności retoryczne, w tym zasady tworzenia spójnych, logicznych i właściwych pod względem kompozycyjnym wypowiedzi argumentacyjnych o wyższym stopniu złożoności.
Układanie pytań i zadań przez uczniów jest ciekawe i bywa również twórcze. Bywa, ponieważ oprócz pytań naprawdę dobrych i zmuszających do myślenia pojawiają się pytania bardzo proste, np. dotyczące nazwiska bohatera czy daty. Lekcja tu opisana ma na celu zachęcenie uczniów do wysiłku, którego efektem będą właśnie pytania trudniejsze. Uczniowie zdobywają wiedzę – przede wszystkim poprzez tworzenie zadań, następnie poprzez ich rozwiązywanie.
Przygotowanie do matury ustnej w zasadzie powinno być wpisane na stałe do harmonogramu działań nauczyciela polonisty niemalże na każdej lekcji. Już od I klasy warto angażować ucznia w tworzenie i wygłaszanie wypowiedzi monologowych oraz prowadzenie rozmowy na określony temat z koniecznością formułowania argumentów czy kontrargumentów. Skoro repetitio est mater studiorum, należy ćwiczyć mówienie na każdej lekcji, uznając tę kompetencję za tak samo istotną jak pisanie czy czytanie.
Na opisanej tu lekcji uczniowie nie tylko zdobywają wiedzę o fraszce, lecz także uczą się korzystać z nowoczesnych źródeł wiedzy, również tych pozwalających zrozumieć trudne teksty staropolskie.
Artykuł zawiera pragmatyczny schemat przygotowania uczniów do egzaminu, ze szczególnym uwzględnieniem powtórek motywów. Nie ma tutaj edukacyjnej żonglerki, tylko konkretne (często nudne, ale niestety potrzebne) etapy na drodze do powodzenia egzaminacyjnego.
