Jak wykreować siebie

retoryczne wątki (romantycznej) autobiografii

Kompetencje komunikacyjne

„Kreacja” to słowo kluczowe dla autobiografii, nie tylko romantycznej, choć to ona uczyniła z niego zasadę literackiej opowieści i życia. Mimo że obrosła już w kanoniczne interpretacje, którymi czasem zraża do siebie współczesnego odbiorcę, to jednak trudno oprzeć się wrażeniu, że jej bohater z tym współczesnym czytelnikiem ma wiele wspólnego. Romantyka nurtowały bowiem kwestie natury, powiedzielibyśmy, bliskiej każdemu z nas. Chciał wiedzieć, jak od najmłodszych lat w retorycznie najlepszy sposób przedstawiać swoje życie, by zainteresować nim innych. Krótko mówiąc: jak kreować swój wizerunek.

Autobiografia i jej odcienie

Wydaje się, że największym błędem myślenia o autobiografii jest postrzeganie jej w jasnych kategoriach prawdy i fałszu. Za każdym razem, gdy w ten sposób podchodzimy do tekstu autobiograficznego, wpadamy w perswazyjną pułapkę zastawioną przez autora. Dlatego też praca z nim może być dość problematyczna. Zmusza najpierw do postawienia pytań: co właściwie jest autobiografią? Czy autobiografią, tą „właściwą”, jest tekst określany mianem literatury faktu, czy może dzieło literackie, co prawda ze zmyślonymi bohaterami, ale – jak głosi dyskurs wokół niego – oparte na przeżyciach autora? Czy to dzieło – lub też zbiór dzieł – jest autobiografią bohatera, który próbuje nas, czytelników, do czegoś przekonać, czy może raczej konceptem autora, który poprzez literaturę kreuje swój wizerunek, wykorzystując do tego jedynie fikcyjne postaci? I wreszcie: czy autobiografią jest bardziej tekst ostatecznie zapisany/wygłoszony, czy też budowa opowieści o własnym życiu jest w ciągłym ruchu, zmieniając się w zależności od kontekstu i słuchaczy? 

POLECAMY

Mówiliśmy o dwóch płaszczyznach, z których można patrzeć na biografię – tekstu i twórcy. Innymi słowy: w jaki sposó...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Polonistyka"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI