I tak mi się nie uda – jak pomóc uczniowi z niską samooceną

Nie chodzi tylko o to, że dziecko o niskiej samoocenie rzadziej zgłasza się na lekcjach i mniej udziela się w grupie rówieśniczej. Problem leży też w tym, że osoby o niskiej samoocenie – niezależnie od ich wieku – stawiają sobie mniej ambitne cele, rzadziej podejmują wyzwania, częściej wycofują się z aktywności w obawie przed porażką. Wielu rzeczy nawet nie próbują, bo zakładają, że i tak im nie wyjdzie, np. nie uczą się „trudnych” przedmiotów. Ich życiem coraz bardziej rządzą samospełniające się przepowiednie: „jestem nieciekawy, nie polubią mnie” – więc unikam kontaktów towarzyskich (i w efekcie mało kto mnie lubi), „jestem za głupia, nie poradzę sobie na sprawdzianie” – więc nie ma sensu przykładać się do nauki (w efekcie na sprawdzianie źle idzie) itp. Niska samoocena stanowi przeszkodę w dobrym poznaniu samego siebie i swoich możliwości. Do tego osoby z zaniżoną samooceną są nieszczęśliwe, nie lubią siebie, nie spodziewają się dobrego po sobie i po swojej przyszłości. Jest to źródłem cierpień, ale też głębszych zaburzeń: odżywiania, depresyjnych i lękowych.

Dobra wiadomość: szkoła może sporo zrobić dla poprawy samooceny dzieci i młodzieży, ale… może ją też znacząco obniżać. Wiele zależy od tego, jak nauczyciele kształtują swoje relacje z podopiecznymi, jak się do nich odnoszą, jak ich motywują i oceniają.

Kilka słów o samoocenie

Samoocena jest naszą oceną, sposobem wartościowania samego siebie w obszarze właściwości fizycznych (wyglądu, sprawności), psychicznych (intelektu, talentów, charakteru) i społeczny...