Czy Zbyszko z Bogdańca był dobrze ubrany? Krzyżacy a moda średniowieczna i współczesna

W przypadku każdej z tych powieści historycznych nauczyciel stawał przed trudnym zadaniem. Nie dlatego, żeby miał problem z interpretacją tekstu, znalezieniem scenariuszy lekcji czy dodatkowych materiałów. Wprost przeciwnie – książki Sienkiewicza, zwłaszcza, jak mi się wydaje, Krzyżacy, stanowią jedne z lepiej opracowanych lektur. Są to jednak powieści długie, które już samą objętością wywołują w uczniu sprzeciw. Nawet bardzo aktywni czytelnicy, pochłaniający w ciągu kilku wieczorów kolejne części popularnych młodzieżowych bestsellerów, odczuwają pewną niechęć, kiedy mają sięgnąć po którąś z wymienionych książek. W prozie noblisty młodzież przerastają już na starcie język bohaterów, fabuła oraz mało dynamiczna (jak na standardy współczesnego nastolatka) akcja. 
Krzyżacy obecnie znajdują się na liście lektur uzupełniających. Nie będę tutaj przekonywać, by po omówieniu Quo vadis? sięgnąć jeszcze po całych Krzyżaków. Chciałabym zachęcić jednak do przeprowadzenia lekcji na podstawie dwóch niewielkich fragmentów tej powieści. Lekcja została wzbogacona krótkimi tekstami z zakresu historii mody, ekranizacją Krzyżaków oraz kilkoma obrazami namalowanymi w XV wieku. Dodatkowo można sięgnąć, w ramach poszerzania kontekstów, po inne dzieła filmowe nawiązujące do średniowiecza oraz współczesny film krótkometrażowy, które wymieniam w tym tekście.
Pogłębiona lektura fragmentu tekstu pozwoli na lepsze zrozumienie języka powieści, a także jej kontekstu historycznego. Umożliwi udział w lekcji wszystkim uczniom – czytającym, nieczytającym oraz nierozumiejącym trudnych powieści. Zaproponowane działania oraz praca domowa mogą wzbudzić zainteresowanie uczniów oraz pobudzić ich kreatywność i sprawić, że Krzyżacy na dłużej zostaną w ich pamięci.

Charakterystyka bohatera a moda

Zbyszko z Bogdańca jest postacią, której charakterystyka – jeśli zdecydujemy się na lekturę całości powieści – nie powinna nastręczać uczniom trudności. W tekście Krzyżaków nie brakuje informacji dotyczących jego wyglądu, zachowania i usposobienia. Ponadto jako młody, dobrze się prezentujący, odważny, a zarazem nierozważny mężczyzna, budzi raczej sympatię czytelnika. Zbyszka poznajemy już w pierwszym rozdziale powieści. To tam zostaje nam zaprezentowany jako rycerz nie tylko waleczny, lecz także potrafiący zakochać się od pierwszego wejrzenia. Dla mnie jednak ważniejszy niż jego czyny będzie w tej chwili jego wygląd. Nie tylko dlatego, że jest to jeden z elementów szkolnej charakterystyki. Przyg...