O pisaniu kreatywnym słów kilka

Treść i forma to dla mnie przede wszystkim sprawność pisania, którą trzeba szlifować na lekcjach polskiego niezależnie od wieku uczniów. Pamiętajmy, że pisanie to proces składający się z pięciu obowiązkowych elementów, którymi są: I – przygotowanie, II – pisanie, III – sprawdzenie, IV – edytowanie, V – publikowanie. Co jeszcze jest ważne? Otóż należy:

• pamiętać, że od początku procesu uczenia trzeba łączyć to, co rutynowe, z tym, co kreatywne;
• przygotować naszych uczniów do procesu pisania –zatem dajmy im to, czego będą potrzebowali z zakresu słownictwa, struktur, argumentów, kompozycji;
• uczyć na przykładach, najlepiej autentycznych, bliskich uczniom;
• uczyć oceniać metodą zielonego ołówka;
• dążyć do oceny koleżeńskiej. 

3… 2…1… START!

Rozgrzewka. Na większości lekcji w roku szkolnym zaproponuj uczniom pisanie przez minutę. O czym? Na jaki temat? – na pewno o to zapytają. Odpowiedź jest jedna: mają pisać to, co przychodzi im do głowy – TU i TERAZ. Jaki jest cel tego ćwiczenia? Rozbudzenie wyobraźni i kształtowanie umiejętności  wyrażania siebie i swoich myśli.  Po kilku takich ćwiczeniach w miesiącu możemy wzmacniać ćwiczenia różnymi bodźcami, np.: muzyką puszczoną w klasie, fotografiami poprzypinanymi klamerkami na sznurku do bielizny itd. Temat tych krótkich, najlepiej minutowych form pisemnych powinien być na początku roku szkolnego zupełnie dowolny, jednak z biegiem czasu już „nakreślany delikatnie” przez polonistę. Wszystko zależy, czym na danej lekcji będziemy się zajmować.Weźmy pod uwagę lektury szkolne, motywy literackie, święta okolicznościowe i ich tematykę.

 

Po krótkim wprowadzeniu zapraszam do przeanalizowania i oczywiście modyfikowania moich pomysłów!

Może synonimy do tego?

Pamiętacie zapewne reklamę telewizyjną pewnej restauracji fast-foodowej, podczas której padło słynne pytanie: „Może frytki do tego?”. Wnieśmy takie ćwiczenie, oczywiście zmienione, do naszej nauczycielskiej tradycji. Poprośmy uczniów, aby każdy postarał się o trzy kubki po frytkach. Można poprosić o nie w restauracji lub wykonać samodzielnie. Na czym polega to ćwiczenie? Uczniowie najpierw tworzą listę dziewięciu słów, których najczęściej używają. Na początku ważne, aby były to słowa z życia codziennego. Z biegiem czasu możemy tych słów poszukać w pracach pisemnych. Mowa oczywiście o słowach, które się nagminnie powtarzają. Zadaniem ucznia jest przygotowanie dziewięciu małych napisów, które zostaną przyklejone do kubków. Na każdej lekcji uczeń dopisuje po trzy, cztery synonimy do wszystkich dziewięciu słów z listy. Dzięki temu zakres jego słownictwa będzie się stopniowo poszerzał. Zyska na tym nie tylko komunikacja, ale także jakość form pisemnych!

Pomaluj swój świat!

W sklepach budowlanych możemy zaopatrzyć się w próbniki farb. Tak też zróbmy. Po co? Aby ćwiczyć słownictwo, natężenie przymiotników, emocji. Pomyślmy sobie, że bazowym kolorem czerwonym określamy, że bohater literacki jest „super”. Ale co to znaczy „super”? I teraz z pomocą przychodzą nam próbki kolorów farb. Kolor czerwony ma przecież różne odcienie, dokładnie tak samo jak przymiotnik określający kogoś, kto jest „super”. Zadaniem uczniów jest znalezienie tych odcieni i nazwanie ich. To ćwiczenie pomoże wzbogacić słownictwo potrzebne do pisania opisów, charakterystyk czy rozprawek.

Czerwone, żółte i zielone – JEDŹ!

A co powiecie na to, aby kompozycję – na przykład rozprawki – umieścić w sygnalizatorze świetlnym. Trzy kolory to trzy elementy: czerwone światło oznacza wstęp, żółte – rozwinięcie i zielone – zakończenie. Przygotujmy kolorowe szablony sygnalizatorów, zalaminujmy i zaopatrzmy naszych uczniów w pomoc. Ważne, aby nauczyli się oddzielać części pracy pisemnej zgodnie z kolorami sygnalizatora. Ćwiczenia wspomagające polegają na zaznaczaniu na kolorowo fragmentów tekstu i dopasowywaniu pasków, czyli zdań bądź fragmentów pracy pod dany kolor. Warto także wspomnieć o zwrotach otwierających, rozwijających i zamykających pracę, które odpowiadają światłom sygnalizatora. 

Podaj dalej, bo…

Jedna osoba układa dwa zdania, wybiera łącznik z listy i podaje dalej. Następna osoba robi dokładnie to samo. Dobrze jest, aby pracować tą formą w grupach, które liczą  ...