Młodzi poloniści na starcie – o czym warto pamiętać?

zczęśliwie nauczyciel – jak każdy człowiek – uczy się przez doświadczenie, o ile umie je wziąć pod uwagę i sensownie wykorzystać. Wszyscy popełniamy błędy. Są one potrzebne, by ciągle się rozwijać, iść do przodu, wzmacniać motywację do pracy. Na pewno nie są porażką, tylko trudną lekcją niosącą wiedzę. Nie da się ich uniknąć, ale można wypracować sobie zasady lub wartości, jakimi warto – mimo ewentualnych porażek – zawsze się kierować.

Podstawowe zasady w pracy nauczyciela:

1. Konieczność dzielenia się sobą
   Człowiek ma w sobie – w mniejszym bądź większym stopniu – potrzebę zaprezentowania siebie, szukania u innych aprobaty i poklasku. Nie jest od niej wolne grono osób uprawiających nauczanie, tym bardziej że zawód nauczycielski ma sporo wspólnego z aktorstwem. Stajemy przecież codziennie przed bardzo surową widownią, która ocenia nasz wygląd, zachowanie, sposób mówienia, wiedzę i umiejętności. To oczywiste, że chcemy zdobyć popularność wśród widzów. Nie ma w tym nic nagannego – wręcz przeciwnie. Należy jednak pamiętać, że potrzeba zabiegania o uczniowski aplauz musi się integralnie łączyć z koniecznością: 

• przekazania innym swojej pasji, 
• unaocznienia nie tylko sukcesów, ale i trudności, 
• uzmysłowienia, że tworzy się z młodymi ludźmi pewnego rodzaju wspólnotę opartą o poszukiwanie wiedzy. 

2. Autentyczność
   Nauczyciele muszą być w swoich relacjach z uczniami autentyczni. Co to znaczy? Nie chodzi w tym zawodzie o bezwzględną aprobatę wszystkich naszych działań. Musimy mieć świadomość ich sensu:

• Trzeba mieć odwagę wypowiedzenia swojej opinii, a to wymaga przyjęcia do wiadomości, że może ona zostać poddana dyskusji, a nie zostać potraktowana jako prawda objawiona. To przecież jedna z dróg do uczenia, czym jest dyskurs, jak budować argumentację, kulturalnie wymieniać z innymi poglądy.
• Należy być spontanicznym, nie traktować siebie ze śmiertelną powagą, a więc umieć i chcieć się włączyć w uczniowską zabawę. Nauczyciele nie mogą nieustannie zastanawiać się nad tym, co sobie inni pomyślą (gdyby się tak działo, nie zrobiłabym większości moich projektów i zrezygnowałabym z poszukiwania nowatorskich metod).
• Warto się śmiać. To nie tylko kwestia tworzenia dobrej atmosfery na lekcji. Zdolność do zażartowania na swój temat stanowi wielką zaletę! Dlaczego? Takie zachowanie uczy młodzież, że dystans do samego siebie jest czymś dobrym, nie pozwala popaść w – tak niebezpieczny i hamujący kreatywność – samozachwyt.

3. Empatia
   Musimy pamiętać, że każdy człowiek – i my nauczyciele, i nasi uczniowie – ma taką samą potrzebę odkrywania sensu działań, prawdy. Dzięki niej właśnie tworzymy wraz z młodymi ludźmi wspólnotę. Obligatoryjnie musimy mieć wgląd i zrozumienie dla trudnego procesu poznawczego, jaki się w nich toczy, a warunkiem tego jest dostrzeżenie, że są w tym do nas podobni. Empatia polega głównie na chęci niesienia pomocy w uczniowskim samorozwoju. 
4. Pokora
   Bycie pokornym w żadnym wypadku nie jest jednoznaczne ze skromnym udawaniem, że nie jest się w czymś bardzo dobrym, pomimo tego że się jest. Polega ono natomiast na świadomości swoich rzeczywistych ograniczeń, które czynią z nauczyciela wiecznego ucznia. Jest to postawa budowana przez otwartość: nie wiem wszystkiego, nie potrafię wszystkiego i nie znam się na wszystkim. Nasz przykład musi uświadomić młodzieży, jak ważna jest umiejętność powiedzenia sobie: jeśli – stojąc w obliczu nieznanego – nie zadziałam, to niczego się nie nauczę. Pamiętajmy! Mądrze rozumiana pokora nie wyklucza pielęgnowania oraz dzielenia się z innymi swoimi talentami i umiejętnościami, oczekiwania na uznanie ze strony młodych ludzi.
5. Entuzjazm

Źle zarabiamy. Szczególnie dotkliwe jest to dla ludzi młodych, stawiających pierwsze kroki w zawodzie. Wiedza o tym, jak marne perspektywy ich czekają (niskie pensje tych z najwyższym stopniem awansu zawodowego), też nie pomaga w zbudowaniu sobie pozytywnej motywacji. Frustruje ogrom wymagań i oczekiwań, a także wystawienie na ciągłe oceny ze strony...