Krytyka i pochwała w oświeceniowym stylu

Przebieg zajęć

Lekcja 1.

• Faza wstępna lekcji:

Nauczyciel przedstawia uczniom temat lekcji. Krótko rozmawia z nimi o współczesnych formach krytyki     i pochwały. Prosi uczniów o podanie przykładów. Nauczyciel wyjaśnia uczniom temat, informuje, że w oświeceniu pisano teksty literackie, które służyły wyrażeniu krytyki lub pochwały. Podaje ich nazwy (pamflet, paszkwil, panegiryk). Rysuje na tablicy tabelę, która będzie uzupełniana w trakcie lekcji.

• Faza centralna lekcji:

Nauczyciel przywołuje/przypomina uczniom Monachomachię Ignacego Krasickiego. Naprowadza uczniów na cechy pamfletu, zadając im pomocnicze pytania, np.: O czym jest ten tekst? O kim mowa? W jaki sposób autor wypowiada się o mnichach? Jakich słów używa? itp. Na tej podstawie uczniowie scharakteryzują pamflet, po czym wspólnie uzupełniają punkt tabeli dotyczący jego cech charakterystycznych. Następnie nauczyciel wyświetli definicję, na podstawie której uczniowie wypełnią kolejne pola tabeli.
    
 „Pamflet (ang. pamphlet – od tytułu popularnej w XII w. komedii Pamphiliusseu de amore) – utwór publicystyczny lub literacki, często anonimowy, mający charakter demaskatorskiej i zwykle ośmieszającej krytyki znanej osoby, środowiska społecznego czy instytucji. Dla pamfletu znamienne są takie momenty, jak ekspresywno-retoryczna stylistyka, skłonność do hiperbolizacji, satyryczne nacechowanie wypowiedzi. Najczęściej kieruje się przeciwko istniejącym urządzeniom czy stronnictwom politycznym (Lukian z Samosat, Seneka, P. Arentino, J. Milton), ale także przeciw zjawiskom obyczajowości, życia umysłowego, literatury itd. Pamflet bywa uprawiany w szczególności w czasach przewrotów społecznych i politycznych (np. w okresie rewolucji francu...