0
4
Nie od dziś wiadomo, że uczniowie najbardziej zapamiętują to, co sami wykonają. Tak było w przypadku omawiania z uczniami klasy V fragmentu Pana Tadeusza dotyczącego grzeczności. Wtedy właśnie postanowiłam, że XIX-wieczne maniery przy stole należy pokazać w praktyce.
| Cel | • Znam i rozumiem pojęcia: symbol, archaizm, savoir-vivre, netykieta. • Wiem, na czym polegają zasady dobrego wychowania, i potrafię zastosować je w praktyce. |
| Dla kogo? | dla uczniów klas V |
| Na jak długo? | 90 minut zajęć języka polskiego + 45 minut zajęć wychowawczych |
| Co będzie potrzebne? | podręcznik do klasy V z fragmentem epopei, długi arkusz papieru (taki, by rozciągnąć go przez całą długość klasy, aby mogli pracować przy nim wszyscy uczniowie), kolorowe pisaki |
Etap 1 Archaizmy w Panu Tadeuszu
Lekcję rozpoczynamy od przypomnienia informacji na temat Pana Tadeusza, z którym uczniowie spotkali się po raz pierwszy w klasie IV. Następnie czytamy fragment tekstu O grzeczności, zwracając uwagę na walory języka i niezrozumiałe słowa. Tutaj też utrwalamy pojęcie archaizmu.
Dalej wyjaśniliśmy, czym jest „grzeczność”.
Uczniowie notują informację, że jest to uprzejmość, kultura osobista i zasady dobrego zachowania.
Uczniowie wymieniają przykłady dobrego zachowania, które znaleźli we fragmencie, a następnie wpisują je do zeszytu. Po tej części lekcji jest czas na dyskusję o XIX-wiecznych i obecnych zasadach zachowania się przy stole. Każdy z nas korzysta z dobrodziejstw internetu, więc warto wykorzystać okazję, by porozmawiać również o netykiecie, czyli zasadach zachowania się każdego uczestnika w sieci.
Etap 2 Savoir-vivre na co dzień
Kolejny etap zajęć to rozmowa o ogólnych zasadach savoir-vivre’u, które każdy może stosować na co dzień. Tutaj uczniowie pracują w jednej, wielkiej grupie. Młodzi ludzie dostają od nauczyciela długi arkusz papieru, na którym muszą wpisać zasady dobrego zachowania w szkole i poza nią. Przy okazji wypełniania arkusza przez uczniów warto zaproponować, by uczniowie kontrolowali się nawzajem i poprawiali błędy (najczęściej ortograficzne). Pracę uczniów po zakończeniu lekcji warto powiesić na ścianie w klasie.
Załącznik 1. (klasowy savoir-vivre)
Etap 3 Grzeczność przy stole, czyli słów kilka o symbolu
Ten etap zajęć jest powrotem do treści zawartych w Panu Tadeuszu. To doskonały moment, by odwołać się w kontekście epopei do mebla, bez którego kolacja by się nie odbyła, a mianowicie do stołu. Tutaj warto zapytać uczniów, z czym kojarzy im się stół, a odpowiedzi zapisać w formie notatki graficznej.
Załącznik 2. (stół: notatka graficzna)
Po takiej burzy mózgów i przygotowaniu notatki przyszedł czas na zdefiniowanie pojęcia symbol. Według Słownika języka polskiego symbol to:
- „pojęcie, przedmiot, znak itp., mające jedno znaczenie dosłow...
Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Polonistyka"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
- Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
- ...i wiele więcej!
