Lekcja pierwsza:
Temat lekcji: Historia lubi się powtarzać, czyli o związkach rapu i disco polo ze starożytnymi szkołami filozoficznymi
Klasa: POLECAMY |
I (rozszerzenie z języka polskiego) |
---|---|
Czas: |
trzy jednostki lekcyjne |
Cele lekcji: |
• uczeń poznaje utwory stanowiące konteksty dla tekstów kultury poznawanych w szkole, |
Przebieg zajęć
- Nauczyciel rozpoczyna lekcję od odsłuchania wspólnie z uczniami dwóch współczesnych utworów muzycznych:
■ Łona i Webber To nic nie znaczy
■ After party Nie daj życiu się
- Po odsłuchaniu piosenek nauczyciel pyta uczniów, jakie postawy wobec przeciwności losu zostały zaprezentowane w utworach.
Utwór |
Łona i Webber To nic nie znaczy |
After party |
---|---|---|
Przykładowy fragment, |
„(…) chowam gniew. Nie ma go rozpościerać nad czym, bo to nic nie znaczy, to o niczym nie świadczy (…)” |
„(…) Kiedy życie wkurza cię, |
Przykładowe wnioski |
■ dystans ■ spokój ■ próba zapanowania nad emocjami itp. |
■ optymizm |
- Nauczyciel pyta uczniów, czy uważają, że ukazane w piosenkach „recepty” na to, jak wieść szczęśliwe życie, są nowatorstwem. Następnie prosi jednego z uczniów o przeczytanie następującej wypowiedzi badaczki Lidii Winniczuk:
„Dzisiejsze pokolenie, pokolenie XXI wieku, oszołomione nawałem wrażeń i tempem życia współczesnego (…), fantastycznych zdobyczy technicznych (…) łatwo i chętnie zapomina o wartościach duchowych. (…) Pnąc się wzwyż, korzystamy ustawicznie, chociaż często nieświadomie, ze zdobyczy umysłowych odziedziczonych po przeszłych wiekach i pokoleniach. Jeżeli zechcemy dotrzeć do źródeł naszej kultury, będziemy musieli się cofnąć o XX wieków, by tam, w Rzymie starożytnym szukać podstaw dla kultury naszej. (…) Jesteśmy dłużnikami świata antycznego (…). Dług wobec przeszłości spłacić możemy jedynie przez właściwe ocenienie wartości i znaczenia świata kultury antycznej, przez poznanie jej związku z naszą kulturą”.
- Po lekturze powyższego tekstu nauczyciel prosi uczniów o komentarz do niego. Następnie, po uświadomieniu uczniom obowiązku poznawania przez nich przeszłości, nauczyciel w formie wykładu podaje informacje na temat dwóch (szczególnie słynnych) szkół filozoficznych: epikureizmu i stoicyzmu, do których nawiązywały utwory zaprezentowane na początku lekcji. Uczniowie sporządzają notatkę.
SZKOŁA FILOZOFICZNA |
||
---|---|---|
EPIKUREIZM |
STOICYZM |
|
Założyciel |
Epikur z Samos |
Zenon z Kition |
Data powstania |
około 306 p.n.e. |
Powstał w odpowiedzi na ogród Epikura |
Motto |
Carpe diem |
Memento mori |
Postawa wobec życia |
Twierdzili, że każde cierpienie jest do zniesienia (gwałtowne = krótkie; długie = łagodne) |
Twierdzili, że nasze stany psychiczne są od nas zależne (należy więc ćwiczyć opanowanie, rozsądek) |
Pogoda umysłu (można być szczęśliwym, cierpiąc) |
Niezależne są od nas: piękno, zdrowie, brzydota, ubóstwo itd.; wobec nich zalecali więc obojętność |
|
Nie lękali się śmierci (życie psychiczne kończy się wraz z nią, nie ma więc powodu do obaw) |
Utożsamiali wszechświat z Bogiem-rozumem; uważali, że wszystko, co się dzieje, wynika z konieczności |
|
Radość, kult życia, kult teraźniejszości, optymizm, pozytywne emocje |
Unikanie wszelkiej namiętności (silnych uczuć: gniewu, strachu, ale również euforii, tęsknoty itd.) |
|
Sztuka wybierania (eliminowanie w życiu tego, co przeszkadza w odczuwaniu przyjemności; przyjemność to brak cierpienia) |
Dzielność (ideał człowieka: mądry i dzielny, czyli taki, który żyje w zgodzie z naturą, z boskim rozumem) |
|
„Życie jest piękne i dobre, trzeba tylko umieć żyć” – głosili epikurejczycy |
Wierni wartościom, takim jak: miłość, rodzina, zdrowie |
Lekcja druga:
Temat lekcji: Biograficzny charakter twórczości Horacego
Cele lekcji: |
|
---|
Przebieg zajęć
- Nauczyciel wręcza każdemu uczniowi tabelę. Wyjaśnia, że fragmenty znajdujące się na karcie pracy to fragmenty utworów Horacego (ód, satyr, listów). Na ich podstawie uczniowie, z pomocą nauczyciela, będą odtwarzać biografię Horacego.
- Przed rozpoczęciem zadania pierwszego nauczyciel dopowiada następujące informacje:
Horacy (Kwintus Horacjusz Flakkus):
■ poeta rzymski,
■ żył w latach: 65-8 r. p.n.e. (żył 57 lat; napisał w tym czasie 162 utwory poetyckie).
Dzieciństwo |
|
„(…) Dobry ojciec mnie uczył wadom nie pobłażać, „(…) Tak mnie kształcił, pouczał i radami wspierał (…) Jak chorego żarłoka śmierć nagła sąsiada „(…) Tego ojca mi nie wstyd, tym ojcem się szczycę, |
---|---|---|
Nauka |
|
„(…) A jeśli przywar lekkich i skąpych nie jestem |
|
Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 6 wydań magazynu "Polonistyka"
- Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
- Możliwość pobrania materiałów dodatkowych
- ...i wiele więcej!