Jak pobudzać mózg do twórczego działania?

Kreatywność, która odróżnia człowieka od innych gatunków na Ziemi, związana jest z wyobraźnią. Jednak samo wyobrażanie sobie czegoś nie świadczy o kreatywności, a to, że określamy kogoś mianem osoby kreatywnej, wiąże się z faktem wytworzenia przez nią czegoś. Kreatywność wymaga zatem aktu tworzenia i – jak twierdzi Ken Robinson – można ją nazywać wyobraźnią stosowaną. Jego zdaniem odnosi się do inteligencji i nie chodzi tu wcale o inteligencję rozumianą jako zdolności naukowe, ale jako zdolność myślenia, którego najwyższą formą jest myślenie twórcze. Każdy człowiek rodzi się z pokładami kreatywności, jednak nie każdy je rozwija, co może mieć związek z powszechnym przekonaniem, że kreatywność, podobnie jak IQ, jest stała i nie mamy na nią wpływu (Robinson 2012, s. 57, 67).

Krzysztof Szmidt, opisując działania mające na celu pobudzanie kreatywności, definiuje ją jako zdolność człowieka do w miarę częstego generowania nowych i wartościowych wytworów: rzeczy, idei, metod działania. W związku z tym, mimo iż coraz częściej słyszymy o kreatywnej szkole czy kreatywnej zabawie, kreatywni mogą być tylko ludzie, a nie przedmioty czy zjawiska (Szmidt 2013, s. 24–25).

Warto podkreślić, że kreatywność nie wiąże się jedynie ze sztukami pięknymi, ale może odnosić się do różnych typów aktywności, a co za tym idzie – również do tych, które są praktykowane w szkole poza lekcjami muzyki, plastyki czy techniki. Mówienie o byciu twórczym nie zakłada posiadania tej cechy w określonym stopniu, każdy człowiek przejawia bowiem umiejętności twórcze w jedyny dla siebie sposób, co wiąże się z jego zainteresowaniami, możliwościami intelektualnymi, ruchowymi, społecznymi, a także z jego bagażem doświadczeń. Niestety, doświadczenia młodych ludzi przyczyniają się często do tego, że z pełnych pomysłów dzieci wyrasta młodzież, której pomysłowość jest nieporównywalnie mniejsza od tej dziecięcej. 

Czy kreatywność można ćwiczyć?

Jeśli możliwe jest ćwiczenie ruchów dowolnych lub pamięci, to dlaczego nie mielibyśmy ćwiczyć myślenia twórczego? To pytanie stawia prof. Edward Nęcka w książce Trening...