Jednym z celów opisanego w niniejszym artykule projektu jest przypomnienie treści lektur; inne związane są z retoryką – formułowaniem argumentów, przemawianiem, debatowaniem, gromadzeniem informacji niezbędnych do napisania wypracowania.
POLECAMY
Ale warto mieć na uwadze inne – równie istotne – korzyści realizacji klasowego projektu, mianowicie: aktywizację wszystkich uczniów, uczenie się od siebie, doskonalenie umiejętności pracy w grupach i naukę odpowiedzialności za działania, których się podejmujemy.
- Klasa: VII lub VIII
- Czas: 3 lekcje (w tym 1 otwarta) oraz pisanie wypracowania
Lekcja nr 1 (organizacja)
Projekt polega na przygotowaniu i przeprowadzeniu kampanii, a następnie wyborów na literackiego, honorowego członka Samorządu Uczniowskiego (SU) na określony okres (rok, semestr).
Uczniowie zostają zapoznani z zasadami, celami projektu i harmonogramem pracy oraz ocenianiem. Nauczyciel informuje młodzież, jak będzie wyglądała praca na poszczególnych lekcjach.
Osobnego omówienia wymaga też sylwetka członka SU – w tym celu warto przeczytać w regulaminie SU paragraf poświęcony celom jego działalności. Samorząd działa dla wspólnego dobra, czuwa nad respektowaniem praw ucznia, reprezentuje uczniów przed dyrekcją, nauczycielami i rodzicami. Kandydat, którego zaproponują dzieci, powinien charakteryzować się cechami, które pozwoliłyby mu na realizację tychże zadań. Ma być to postać z dowolnej lektury dla klas VII–VIII (od roku szkolnego 2021/2022 warto zrealizować projekt w oparciu o lektury z klas IV–VIII, ponieważ będą one obowiązywać już na egzaminie).
Dopiero po zapoznaniu się z informacjami organizacyjnymi uczniowie dzielą się (lub zostają podzieleni) na 5 grup (ok. 4–6 osób w grupie). Jeszcze na tej lekcji młodzież musi zgłosić nauczycielowi kandydata, którego kampanię przeprowadzi.
Bohaterowie nie mogą się powtarzać, zatem najlepiej, by każda grupa miała w zanadrzu kandydatów rezerwowych.
Kandydat na literackiego, honorowego członka Samorządu Uczniowskiego |
|
Imię, nazwisko lub nazwa kandydata | |
Tytuł lektury, z której pochodzi | |
Autor lektury | |
Ewentualne dodatkowe informacje o lekturze | |
Cele kandydata na członka SU (co chce osiągnąć, zrobić dla innych?) |
|
Hasło wyborcze kandydata | |
Trzy argumenty potwierdzające, że kandydat nadaje się na członka SU |
Argument nr 1: …………………….. Argument nr 2: …………………….. Argument nr 3: …………………….. |
Uwagi związane z pracą zdalną
Jeśli pracujemy zdalnie, wykorzystajmy oferowaną przez platformy do wideokonferencji opcję pracy w osobnych pokojach (w przypadku MS Teams są to breakout rooms). Uczniowie mogą zostać przydzieleni do pokoi przez nauczyciela lub mogą zostać podzieleni automatycznie przez system.
Lekcja nr 2 (kwestionariusz osobowy, przygotowanie do debaty)
Czas na uproszczoną kampanię wyborczą. Nie będzie plakatów ani ulotek. Za to będą kwestionariusze kandydatów. Na lekcji nr 2 uczniowie szykują takie właśnie karty pracy. Każda grupa ma mieć jednolitą wersję karty, ale każdy uczeń ma mieć swój egzemplarz – do wklejenia do zeszytu.
Informujemy uczniów, że podczas oceniana pod uwagę będą brane wszystkie informacje z tabelki, ale szczególnie ważne będą argumenty – ich dobre sformułowanie, poprawność merytoryczna, ale również zróżnicowanie. Istnieją argumenty odnoszące się do:
- logiki: „Emilia Plater była odważna, ponieważ walczyła w powstaniu listopadowym. Będzie dobrą przedstawicielką SU, ponieważ nie będzie się bała trudnych wyzwań”;
- faktów: „W ostatnich rozdziałach książki Syzyfowe prace Borowicz walczył z rusyfikacją w obronie młodzieży. Jako reprezentant SU też będzie po stronie młodzieży”;
- emocji: „Nie myślmy już o Scrooge’u jako o złym człowieku. Czyż nie każdy ma prawo do przebaczenia?”.
Po wypełnieniu kart uczniowie oddają je nauczycielowi do sprawdzenia, natomiast sami szykują się do najważniejszej lekcji w cyklu – do debaty. Zadania grupy:
- wyłonienie jednej osoby reprezentującej grupę podczas debaty;
- przygotowanie dodatkowych argumentów (minimum 5);
- przygotowanie pytań od publiczności (wzmacniających własnego kandydata bądź mających na celu pokrzyżować plany innych kandydatów).
Uwagi związane z pracą zdalną
Uczniowie wciąż pracują w tzw. pokojach (są do nich przydzielani ręcznie, ponieważ skład grupy nie może ulec zmianie w czasie projektu). Karta pracy może mieć formę elektroniczną. Może być to dowolny edytowalny dokument, np. plik Word lub specjalnie przygotowany pdf (przygotowanie pliku pdf do edycji umożliwia aplikacja https://www.pdfescape.com/windows/). W dokumentach Google grupa uczniów może pracować na wspólnym dokumencie (dokument taki może przygotować i udostępnić nauczyciel). Ciekawe rozwiązania oferuje też system MS Teams; tam można umieścić w zadaniach domowych dokument na dwa sposoby – pierwszy polega na tym, że uczniowie pobierają swój dokument, pracują z nim, a następnie odsyłają swoją wersję nauczycielowi; drugi polega na tym, że uczniowie pracują na kopiach dokumentu opublikowanego przez nauczyciela. Nauczyciel ma wgląd w czasie rzeczywistym do tego, co robi uczeń. Może mu podpowiedzieć, jak pracować.
Lekcja nr 3 (debata)
Do tej lekcji wszyscy muszą się starannie przygotować – zarówno uczniowie, którzy będą wypytywani o lekturę i będą budować wypowiedzi poprawne i przemawiające do odbiorcy, jak i nauczyciel, który musi zadbać o przestrzeń w klasie, przygotować prezentację, portrety bohaterów, karty do głosowania bądź ankietę online.
W dniu lekcji na środku sali stoi stół, a przy nim pięć krzeseł – każde z nich jest dla przedstawicieli grup projektowych. Na stole stoją portrety bohaterów literackich (filmowe lub pochodzące z ilustrowanych książek). W klasie – oprócz uczniów – siedzą zaproszeni nauczyciele, ponieważ lekcja ma – jak zaznaczono na początku – charakter otwarty.
Nauczyciel prowadzący debatę przypomina zasady kulturalnej rozmowy, następnie odczytuje hasła wyborcze i cele kandydatów ubiegających się o miejsce w SU (tu można ewentualnie wyświetlić prostą prezentację zawierającą wspomniane portrety i hasła).
Nauczyciel kieruje dyskusją – czuwa nad porządkiem rozmowy, pozwala odczytywać argumenty zgromadzone w kwestionariuszach, dopytuje o kolejne, prosi o uszczegółowi...