„Powidok” filmowy? Filmowe oblicza archanioła Michała

Temat numeru Otwarty dostęp

…dlaczego nie jesteś doskonały. 
Zbigniew Herbert

Jednym z ciekawszych tematów zajęć dla uczniów starszych klas, na których można mówić o korespondencji sztuk, jest analiza wybranych filmowych wizerunków archanioła Michała. Wielość i różnorodność filmowych fabularnych czy dokumentalnych wyobrażeń archanioła Michała to rodzaj dydaktycznego wyzwania. Trzeba więc dokonać rekapitulacji i wyboru klucza do zrozumienia fenomenu tej postaci w szerszym ujęciu zagadnienia „medialności” postaci biblijnych[1]. 
Warto zbadać, czy istnieje różnica w sposobie opowiadania o archaniele Michale w filmie z różnych perspektyw, np. z punktu widzenia komunikacji filmowej, z punktu widzenia kreowania postaci filmowej, z punktu widzenia wyboru konwencji gatunkowych, w ramach których o tej postaci się opowiada. Czy można mówić w związku z tym tylko o kinie religijnym? I czy opowieści dokumentalne i fabularne (w tym seriale) istotnie ujawniają rozziew w tej materii?

POLECAMY

Ryc. 1. Wyobrażenie archanioła Michała (1676)
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Simon_Ushakov_Archangel_Mikhail_and_Devil.JPG [dostęp: 6.11.2023 r.]

Szeroko pojęta kategoria estetyczna i intertekstualna, jaką jest kategoria „powidoku”[2], może okazać się ciekawym pojęciem do opisu wyobrażeń filmowych archanioła Michała. Rodzi się więc pytanie: czy możliwy jest filmowy „powidok”[3] jako zwizualizowany opis postaci anioła, a jeśli tak, to czy można mówić z tej perspektywy o trafnym przedstawieniu wskazanej postaci w sztuce ruchomych obrazów? 
Materiałami przydatnymi do zajęć z uczniami mogą być filmy, w których wybrana postać staje się rodzajem papierka lakmusowego dominujących w danym czasie wyobrażeń na temat archanioła Michała. Dobrymi przykładami są fabularne filmy zagraniczne, takie jak Michael (1996) Nory Ephron, The Prophecy II (Armia Boga II; 1998) Grega Spence’a, Legion (2010) Scotta Stewarta oraz popularne, szczególnie wśród młodego pokolenia, telewizyjne seriale fantasy, często dostępne na platformach cyfrowych, m.in.: Supernatural (2005–2020), Dominion (2014–2015), Good Omens (Dobry omen; od 2019). Jeżeli chodzi o polską kinematografię, to postać archanioła Michała najsilniej reprezentowana jest w filmach dokumentalnych, takich jak Święty Michał Archanioł (2013) Małgorzaty Pabis, Broń nas w walce (2019) Marka Wosia, Zobacz anioła/Saint Michael meet the Angel (2021–2022) Przemysława Krakowczyka i Wincentego Po...

Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.

Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI