William Shakespeare, Makbet, Romeo i Julia według NauQa.pl
Scenariusz lekcji

Cele lekcji: POLECAMY

Przedstawienie biografii Williama Shakespeare’a. Umieszczenie utworów w kontekście epoki. Pokazanie zmian, jakie zaszły w teatrze elżbietańskim (shakespeare’owskich) w porównaniu do teatru antycznego. Interpretacja Romea i Julii. Interpretacja Makbeta. Rozwinięcie umiejętności argumentacji postawionej tezy. Wskazanie cech charakterystycznych twórczości Williama Shakespeare’a. Rozpoznanie uniwersalnych motywów literackich występujących w obu utworach oraz odwołanie się do znanych tekstów.

Kluczowe pytania:

Jaki wpływ na rozwój teatru miał William Shakespeare? Jakie uniwersalne wartości zostały zawarte w sztukach Romeo i Julia oraz Makbet? Jakie motywy literackie, które uczeń umie wskazać w innych tekstach, występują w obu dramatach?

Przebieg lekcji 

Biografia Williama Shakespeare’a i charakterystyka epoki

Uczeń powinien zapoznać się z najważniejszymi faktami z życia pisarza oraz z charakterystyką epoki i okolicznościami, 
w których tworzył. Dla urozmaicenia zajęć szkolnych warto wykorzystać wykład zawierający omówienie życiorysu twórcy oraz treści lektury – Makbet – William Shakespeare, który jest dostępny pod adresem www.nauqa.pl w zakładce „posłuchaj za darmo”.

Dramat

• Cechy teatru elżbietańskiego

Zwrócenie uwagi na informacje podstawowe, np. „Teatrem elżbietańskim nazywamy zespół cech i zjawisk dotyczących teatru angielskiego za czasów panowania królowej angielskiej Elżbiety I. Pierwszym budynkiem teatralnym, który był przeznaczony tylko do wystawiania sztuk, był „The Theatre” założony przez James’a Burbage’s w Londynie w 1576 roku. 
Datę jego powstania uznaje się za symboliczną datę początku teatru elżbietańskiego”.
Zwrócenie uwagi na ciekawe dla uczniów różnice pomiędzy teatrem elżbietańskim a współczesnym, np. „W teatrze tamtych czasów nie było wielu elementów, które dziś wydają nam się oczywiste. Na przykład nie było efektów oświetleniowych, dlatego po pierwsze – spektakle wystawiano za dnia, kiedy było jasno, a po drugie – aktorzy o wielu rzeczach musieli słownie informować widzów, na przykład o tym, że jest już noc lub że wstaje dzień. Poza tym w teatrze elżbietańskim nie było kurtyny. Postacie uśmiercone w czasie akcji dramatu musiały być wynoszone ze sceny, ponieważ ani nie mogły zajmować miejsca na scenie do końca sztuki, ani nie mogły same wstać i opuścić sceny. W ówczesnym teatrze dekoracje były bardzo ubogie, najczęściej tylko symboliczne. O miejscu akcji informowano z tego względu, obnosząc tablicę z jego nazwą. Nadrabiano to jednak pięknymi i bogato zdobionymi kostiumami oraz grą aktorską. Kobiety nie mogły w tamtych czasach brać udziału w przedstawieniach teatralnych, dlatego role żeńskie grali poprzebierani mężczyźni. Jest to także przyczyną znacznej przewagi postaci męskich w ówczesnych dramatach”.

• Teatr Shakespeare’a a teatr antyczny

Porównanie specyfiki teatru starożytnego z teatrem shakespeare’owskim.
Np. W sztukach Shakespeare’a dochodziło do załamania zazady mimesis – w akcji brały udział (i odgrywały znaczące role) postacie ze świata nadprzyrodzonego, fantastycznego – na przykład czarownice i duchy. Shakespeare wprowadził również do swoich przedstawień sceny zbiorowe. W utworach Shakespeare’a człowiek nie jest już tylko zdany na ślepe fatum, które z góry przesądza o jego losie, ale sam ma wpływ na kształt swojego życia. Nową funkcję przydzielił także naturze – nie była ona już tylko tłem akcji dramatów, ale jednym z jej uczestników. 
Zadanie ma na celu: przypomnienie wyznaczników teatru starożytnego (po omówieniu przytoczonej charakterystyki teatru elżbietańskiego warto przypomnieć również techniczne rozwiązania w teatrze antycznym); poznanie nowatorstwa teatru Shakespeare’a; dostrzeżenie wagi zachodzących zmian w kształtowaniu się nowoczesnego teatru.
Przy omawianiu powyższych punktów warto sięgnąć po wykłady serwisu NauQa.pl. W prosty i zrozumiały sposób omawiają one najważniejsze kwestie dotyczące lektur. Zawierają również wyjaśnienie symboliki utworów, a także ukazują wpływy epoki, w której powstały.

Odtworzenie planu zdarzeń obu omawianych dramatów
Zadanie ma ułatwić dalszą interpretację i przeprowadzaną w dwóch grupach dyskusję oraz sprawdzić znajomość obu lektur wśród uczniów. Poza tym ćwiczenie rozwija umiejętność skondensowanego wyrażania myśli (w formie równoważników zdań) oraz zdolność do selekcjonowania materiału – wybierania kluczowych dla rozwoju akcji wydarzeń.

Podstawowe informacje o obu tekstach
Informacje dotyczące dat i okoliczności powstania utworów. Rozpoznanie miejsca i czasu akcji, głównych postaci, gatunku literackiego, problematyki utworów. Ogólne informacje z zakresu historii i teorii literatury.

Interpretacja Romea i Julii
W interpretacji Romea i Julii zwrócenie uwagi na: motywy literackie (miłość, nienawiść, zwaśnione rody); charakterystykę głównych bohaterów; znaczenie ról pobocznych (np. Ojciec Laurenty); możliwe oceny decyzji podejmowanych przez głównych bohaterów.

Interpretacja Makbeta
W interpretacji Makbeta zwrócenie uwagi na: motyw żądzy władzy; charakterystykę głównyc...