Rewizja historii za pomocą obrazka – najlepsze powieści graficzne o charakterze historycznym

Ich absolutnej nieużyteczności dowodzi zmiana, jaka dokonała się w poezji – tradycyjnie postrzeganej jako sztuka wysoka, wysublimowana i elitarna – połączyła się w ciągu ostatnich kilku lat z działalnością Rupi Kaur i innych poetek instagramowych i buduje milionową publiczność, chwytającą w pół słowa wiersze z tomu Mleko i miód (w których nie uświadczysz ani erudycji, ani subtelności, za to mocne mówienie wprost i dosadnie). Najlepsze komiksy, a właściwie powieści graficzne, posługują się takim rodzajem metafory, subwersji czy transgresji, że można by je było postawić koło największych arcydzieł literackich XX wieku. 

Margines jako centrum

Choć komiks wywodzi się z niszy, z kultury popularnej i do tego sekciarskiej, przez długie lata cieszącej się popularnością wyłącznie wśród wyznawców, od długiego już czasu funkcjonuje w głównym nurcie, o czym świadczy popularność historii o superbohaterach i rozpoznawalność takich marek, jak Marvel czy DC Comics. Komiks, nawet ten poważny, czerpie dzisiaj energię z tego swojego bękarciego, niskiego pochodzenia. Więcej mu wolno niż tym rodzajom sztuki i tym gatunkom, które od dawna funkcjonują w głównym nurcie. Takie ustawienie perspektywy daje więcej swobody twórczej, co najlepiej widać w komiksie Enki Bilala i Pierre’a Christina Fins de siècle. Jego druga część, zatytułowana Polowanie, rozgrywa się w Bieszczadach w 1983 roku. Francuscy twórcy snują opowieść opartą na schemacie historii alternatywnej, wymyślają bowiem zjazd partyjnych komisarzy z różnych krajów bloku wschodniego, którzy spotykają się na polowanie i popijawę. Opowieść o nich prowadzona jest z punktu widzenia postaci młodego tłumacza, który pośredniczy między wszystkimi zgromadzonymi a Szwanidze – politykiem gruzińskim, wybranym na kolejnego strażnika rewolucji. Odchodzącym w cień strażnikiem, niezatapialnym politykiem radzieckim jest...