Scenariusz lekcji do filmu Aladyn

Zapraszamy do serwisu filmwszkole.pl po więcej pomysłów na filmowe lekcje. Znajdą tam Państwo scenariusze lekcji, 
zagadnienia edukacyjne i materiały audiowizualne do ponad stu filmów dla dzieci i młodzieży.

Przebieg zajęć

Pierwsza jednostka lekcyjna

1. Nauczyciel prosi uczniów o zapisanie tematu lekcji. W tym czasie rysuje na tablicy kontur lampy Aladyna. Następnie opowiada wyobrażoną historię o tym, jak jego uczniowie ją odnaleźli. Stara się wprowadzić uczniów w nastrój, dokładnie opisując przedmiot. Dobrze byłoby trzymać się wizerunku filmowego, można jednak dodać szczegóły dotyczące jej stanu (może się nieco zniszczyła?) lub opisać doznania dotykowe, które towarzyszą kontaktowi z nią (jaka jest jej waga czy temperatura, faktura powierzchni?) – ważne, by wytworzyć w klasie nastrój. Następnie nauczyciel pyta: „I co teraz zrobicie?”. Zapewne uczniowie będą chcieli wypowiedzieć życzenie – wówczas nauczyciel ich powstrzymuje, przypominając, że obsługa lampy wcale nie jest taka prosta. Obok kształtu lampy zapisuje: „Instrukcja użytkowania”. Od czego zacząć? Uczniowie starszych klas tworzą plan samodzielnie lub w parach; ze względu na nietypowość instrukcji i konieczność odtwarzania elementów świata przedstawionego w trakcie tworzenia instrukcji z czwartoklasistami warto zrobić ją wspólnie. Nauczyciel przypomina o odpowiedniej formie (tryb rozkazujący, jednoznaczność, precyzja sformułowań, zapis w punktach). 

Przykładowa instrukcja:

• Pomyśl, czego pragniesz.
• Nie możesz życzyć sobie czyjejś miłości lub śmierci.
• Potrzyj powierzchnię lampy ręką.
• Gdy ukaże się dżin, wypowiedz życzenie, rozpoczynając od słów „Życzę sobie…”.
• Czynność powtórz trzykrotnie, za każdym razem wypowiadając inne życzenie.

Chętni uczniowie klas starszych czytają swoje prace, czwartoklasiści przepisują instrukcję do zeszytu. [15 minut]

2. Nauczyciel rozdaje uczniom kartki papieru i prosi o wypisanie drukowanymi literami swoich życzeń. Uczniowie przywieszają kartki do tablicy za pomocą magnesów. Następnie nauczyciel pyta uczniów, jakie były życzenia Aladyna (uwolnienie z jaskini, bycie księciem, życie, wolność dla dżina). W klasach V i VI dzieli klasę na cztery grupy (każdej grupie przydziela inne życzenie) i rozdaje karty pracy (załącznik 1). W klasie IV pracuje z całym zespołem ustnie (jedynie zadanie 6. z karty pracy uczniowie wykonują w grupach – w dalszej części lekcji). 

Zadaniem klasy jest rozwiązanie zadań 1.–5. Ważne, by dzieci zwróciły uwagę, że celem życzenia drugiego nie było zostanie księciem, a zyskanie miłości księżniczki. Życzenia pierwsze i trzecie wynikały niejako z konieczności; czwarte natomiast było całkowicie altruistyczne. Grupy przedstawiają wyniki swojej pracy przed całą klasą, przywieszają po kolei karty pracy na tablicy. [20 minut]

3. Na zakończenie tej jednostki lekcyjnej nauczyciel pyta uczniów:

• Czy dżin był Aladynowi potrzebny? Dlaczego?  Aladyn pragnął rzeczy niemożliwych – cudów.
• Jak nazywamy utwory, w których występują takie magiczne zdarzenia? 
• Są to baśnie (lub powieści/filmy fantasy).
• Jakie realistyczne, a jakie magiczne elementy można zauważyć w Aladynie?  W filmie występują obok realistycznych zdarzeń i postaci (np. kradzież na targu, dama dworu) fantastyczne postaci (dżin, czarnoksiężnik), cudowne przedmioty (lampa, latający dywan), czary (przemiana małpki w słonia). 

    
Nauczyciel pyta uczniów, jakie baśnie jeszcze znają. Uczniowie w grupach mają stworzyć definicję baśni filmowej, tak by przykłady były zaczerpnięte także z innych filmów. Uczniowie rozwiązują zadania 6.–7. na kartach pracy. Przedstawiciele grup czytają definicje. [10 minut]

Druga jednostka lekcyjna [na tablicy powinny być wciąż widoczne efekty pracy z poprzedniej lekcji]

1. Nauczyciel pyta:

• Czy Aladyn za każdym razem, gdy to zrobił, rzeczywiście powinien był odwoływać się do pomocy dżina? 
• Czy był w stanie osiągnąć jakiś swój cel bez jego udziału?

Rozmowa powinna się skoncentrować na drugim życzeniu – miłość księżniczki ani małżeństwo z nią nie wymagały czarów, skomplikowały one jedynie relację między bohaterami. Nauczyciel proponuje uczniom, by pobawili się w zabawę „Co by było, gdyby…” – Aladyn nie znalazł lampy! Zachęca tym sposobem uczniów do bardziej realistycznego spojrzenia na konflikt w fabule filmu i znalezienia rozwiązań, w których chłopak posiada sprawczość. [10 minut]

2. Następnie nauczyciel rposi uczniów, by wstali i raz jeszcze przyjrzeli się życzeniom, które zapisali na pierwszej lekcji. Czy dżin jest potrzebny do spełnienia ich wszystkich? Nauczyciel prosi dzieci, by przewiesiły na boczną tablicę te kartki, na których znajdują się życzenia możliwe do spełnienia bez magii (np. nowy gadżet, podróże, dobre oceny, sława, bogactwo). Następnie pyta całą klasę o pomysły, jak można zrealizować te życzenia – im więcej scenariuszy, tym lepiej! Nauczyciel dopytuje, jaka będzie różnica między życzeniem zrealizowanym własnymi siłami i za pomocą dżina? Jakie korzyści i wady ma każda z tych metod (tutaj trzeba się odwoływać do poprzedniej części rozmowy, by z niej czerpać przykłady)?

Na koniec nauczyciel pyta, czy uczniowie wierzą w dżiny. Co można by nazwać współczesnym dżinem i dlaczego?  Np. gry typu lotto, zdrapki, talent show…? [15 minut]

3. Następnie nauczyciel przechodzi do życzeń nierealistycznych i pyta, czy w ich przypadku możemy choć pomóc przybliżyć się do nich (np. ktoś, kto chce być królem, może np. poślubić następczynię tronu, zrobić zamach stanu, ale może też pojechać do kraju monarchicznego, dowiedzieć się czegoś o współczesnych królach z filmów lub książek biograficznych, by zobaczyć, czy rzeczywiście jest to jego marzenie; ten, kto marzy o locie na Marsa, może się pilnie uczyć i dbać o tężyznę fizyczną; ten, kto chciałby spotkać Krzysztofa Kolumba, może czytać książki o nim, pojechać do jego ojczyzny, spróbować odtworzyć jego trasę na replice Santa Marii albo pilnie uczyć się fizyki, by poznać naturę czasu). [5 minut]

4. Na koniec nauczyciel mówi, że życzenia świadczą o tym, co cenimy w życiu. Uczniowie wracają do pracy grupowej i rozwiązują zadania 8.–10.: pierwsze i trzecie życzenie Aladyna świadczą o tym, że cenił swoje życie – ale też, że nie cenił uczciwości; drugie – że cenił prestiż, bogactwo, podziw, a nie doceniał siły miłości oraz własnej wartości; czwarte – że cenił przyjaźń, wolność i samodzielność. Przedstawiciele grup prezentują wyniki pracy. Nauczyciel kończy lekcję pytaniem (pozostawionym bez odpowiedzi): jakie wartości cenią sobie uczniowie, jeśli mieli takie życzenia? [15 minut]
    
Zadanie domowe: Napisać instrukcję „Jak zrealizować moje życzenie?”.