Tajemnice świata składni… Jak uczyć składni, opowiadając historie?

obre opowieści zaczynają się od kilku prostych zdań, zaplątują nić porozumienia wokół różnych sensów i znaczeń. Kto z nas nie zna historii rozpoczynających się od słów: „pewnego dnia”? 

Pewnego dnia była sobie dziewczynka… 
Pewnego dnia Jaś szedł sobie spokojnie ulicą… 
Pewnego dnia świat na chwilę przystanął… 

Tymi słowami opowiadamy baśnie naszym dzieciom, tworzymy wyimaginowane przestrzenie. To jednak tylko początek – tylko mały zalążek językowej nici Ariadny, która prowadzi nas w inne, bardziej wysublimowane światy. Można przecież zacząć swoją opowieść tak:

Sfruwający z gałęzi motyl przykuł uwagę dziewczynki. Na początku tańczył oświetlony promieniami słońca przenikającymi koronę drzewa, co przywodziło na myśl skoczną zabawę. Ale im bardziej owad zbliżał się do ciemnej ścieżki, tym bardziej ten taniec radości zaczynał przypominać dziewczynce taniec śmierci. Kiedy motyl znalazł się na wysokości jej oczu, otaczający go mrok sprawił, że nie przypominał już radosnej tancerki. Raczej bezwładne ciało, niczym kukły podczas wojskowych uroczystości ku czci zmarłych. Kiedy motyl bezszelestnie usiadł na ciemnej ścieżce, dziewczynka znowu pomyślała o duchach. Las jest dużo większy i ciemniejszy, kiedy na ścieżce nie ma nikogo, do kogo można się odezwać. I zaczęła nucić do siebie. Żeby las nie poznał, że pierwsza samotna wędrówka trochę ją przeraża¹.

W taki właśnie sposób może zaczynać się opowieść np. o Czerwonym Kapturku albo o seryjnym mordercy ukrytym za drzewami ciemnego lasu. 

Sprawca zamieszania: język

Tym, co łączy te domniemane historie, jest język. To właśnie on sprawia, że opuszczamy rzeczywiste światy, by ukryć się w fantastycznych. To używane przez nas słownictwo i sposób budowania...