Komunikacja jest pierwszym warunkiem i podstawą integracji uczniów z doświadczeniem migracyjnym w nowym środowisku. Trudności w porozumiewaniu się izolują ich od rówieśników, obniżają szanse edukacyjne, uniemożliwiają osiąganie postępów oraz w znacznym stopniu utrudniają rozwój osobisty. Doświadczenia te, opisane już dobrze w krajach wielokulturowych, możemy traktować jako naukę pomocną w wytyczaniu naszych własnych dróg integracji uczniów z doświadczeniem migracyjnym, których na wiosnę tak wielu trafiło do polskich szkół. Temat jest na tyle obszerny, że na potrzeby tego artykułu muszę ograniczyć się do wąskiego kontekstu pracy nauczyciela polonisty.