Polski na Marsie
Listopadowe wydanie czasopisma „Polonistyka” poświęcone jest rozważaniom o koncepcjach czasu w literaturze. Postulaty ruchu Slow, będącego odpowiedzią na życie w kulturze nieustannego pośpiechu, przybliża czytelnikom kanadyjski dziennikarz i pisarz Carl Honoré. Motyw śmierci w literaturze analizuje dr Marzena Tyl, zagłębiając się w lekturze książki pt. „Oskar i pani Róża” Erica-Emmanuela Schmitta, opowiadaniu Idy Fink zatytułowanym „Wiosenny poranek” i powieści epistolograficznej pt. „Dziewczyna z pomarańczami” Josteina Gaardera.
Zachęcamy Państwa również do lektury wywiadu miesiąca, w którym Magdalena Grzebałkowska opowiada o fenomenie polskiego reportażu. Ponadto, w rubryce „Akademia rozwoju nauczyciela” publikujemy konspekt warsztatów szkolnych zatytułowany „Porozmawiaj ze mną – o sztuce wywiadu”, opracowany przez Małgorzatę Głazowską i Agnieszkę Warzechę. W tym samym dziale poruszamy zagadnienia związane trudnościami w ocenianiu prac pisemnych i analizujemy treści edukacyjne, które zawiera podstawa programowa – język polski.
W rubryce „Horyzonty polonistyki” publikujemy artykuł dr Marzeny Tyl zatytułowany „«Dla życia nie ma innego rozwiązania niż żyć»” – motyw śmierci na lekcjach języka polskiego”. Autorka przekonuje w nim czytelników, że powinniśmy rozmawiać z dziećmi o sensie istnienia i o umiejętności korzystania z życia. Analizując motyw śmierci w literaturze, dr Małgorzata Tyl przytacza fragmenty książki pt. „Oskar i pani Róża” Erica-Emmanuela Schmitta, „Dziewczyny z pomarańczami” Josteina Gaardera i opowiadania „Wiosenny poranek” Idy Fink.
Dr Marzena Tyl proponuje skorzystać z furtki, jaką otwiera przed nauczycielami podstawa programowa języka polskiego i omówić powyższe publikacje podczas szkolnych zajęć, tym bardziej, że temat cierpienia i śmierci jest trudny, a co za tym idzie – często w naszej kulturze pomijany.
Państwa uwadze polecamy wywiad miesiąca zatytułowany „Na dwoje babka wróżyła, czyli o fenomenie polskiego reportażu”. Magdalena Grzebałkowska – polska pisarka i reporterka – komentuje fakt wręczenia Nagrody Nobla w dziedzinie literatury Swietłanie Aleksijewicz, wybitnej białoruskiej reportażystce i dziennikarce, opowiada o narzędziach literackich, z jakich korzysta w codziennej pracy i zbieraniu materiałów do kolejnej książki.
„Wywiad to nic innego jak rozmowa, a ta – jak przepowiadają ostatnio dziennikarze – powoli umiera. Może właśnie dlatego warto zachęcić swoich uczniów na warsztatach lub w ramach lekcji języka polskiego do rozmawiania, oderwania się od elektroniki i prowadzenia żywego dialogu ze sobą nawzajem. Proponowane zajęcia można wykorzystać w ramach dodatkowych godzin z Karty Nauczyciela, ale świetnie będą funkcjonowały także jako dodatek do omawiania dowolnej lektury” – piszą Małgorzata Głazowska i Agnieszka Warzecha, przekazując czytelnikom konspekt warsztatów szkolnych zatytułowany „Porozmawiaj ze mną – o sztuce wywiadu”. Z pomocą niniejszego opracowania uczniowie poznają cechy gatunkowe wywiadu, zapoznają się z różnymi przykładami wywiadów i ćwiczą umiejętność pracy w grupach. Autorki przekonują, że zaproponowane warsztaty szkolne można przeprowadzić na każdym etapie edukacji, gdyż przedstawiony projekt zajęć ma charakter uniwersalny i sprawdza się dla każdej lektury szkolnej.
„Zgodnie z zapisami podstawy programowej języka polskiego, jednym z celów kształcenia na każdym etapie edukacyjnym jest wyposażenie uczniów w umiejętność tworzenia wypowiedzi, tak by posługiwali się polszczyzną poprawnie, a więc świadomie i odpowiednio do sytuacji, zarówno w jej odmianie mówionej, jak i pisanej. Umiejętność pisania zdobywa dziecko z dużym trudem, dopiero w szkole, i to na lekcjach języka polskiego, podczas gdy umiejętność mówienia przyswaja sobie z łatwością w środowisku rodzinnym i rozwija tę umiejętność nie tylko na lekcjach wszystkich przedmiotów, ale również w kontaktach społecznych poza szkołą. Dlatego pisanie należy konsekwentnie w szkole ćwiczyć” – podkreśla Natalia Kuźmińska w tekście zatytułowanym „Ocenić pisanie czy podpisać się pod wystawioną oceną? Wokół trudności z ocenianiem prac pisemnych”. Autorka przekazuje czytelnikom schemat oceniania prac pisemnych wraz z podziałem na etapy edukacyjne, a także wymienia kryteria oceny rozprawki i charakterystyki.
Kim jest człowiek ponowoczesny? Czy żyje on w zupełnie nowej rzeczywistości? Co mówi nam o nas nasze rozumienie czasu? Odpowiedzi na te pytania znajdą Państwo w felietonie Piotra Langowskiego zatytułowanym „Czas i człowiek ponowoczesny”. Rozważania autora na temat historycznych i współczesnych koncepcji czasu zamykają niniejszy numer czasopisma.
Zawartość dostępna online
Akademia rozwoju nauczyciela
Polski na Marsie
Porozmawiaj ze mną – o sztuce wywiadu
„Najlepsze życzenia z głębi mego kamiennego serca”
Baśniowe jasełka
Punkt widzenia - felieton
Czas i człowiek ponowoczesny
Lekcja z klasą
Warsztaty słowa
Polski w praktyce
Nowe słowa – nowe światy
Z zawodu jestem nauczycielką
Akademia rozwoju nauczyciela
Ocenić pisanie czy podpisać się pod wystawioną oceną?
Kompetencje komunikacyjne
Ja i pozostali...
Dlaczego giną wyrazy, czyli dygresja na temat odchodzącego słownictwa
Horyzonty polonistyki
Szkoła wolna od presji. Kreatywność cenniejsza niż oceny
„Dla życia nie ma innego rozwiązania niż żyć”
Na dwoje babka wróżyła, czyli o fenomenie polskiego reportażu
Książka na zakręcie
Uciekinierzy z historii